Loại thuốc ít người biết có thể cứu con người khỏi nhiều loại bệnh
| 26/08/2012 0:00 AM
Một thứ vaccine tồn tại từ năm 1921 nhưng có tác dụng phòng chống cũng như điều trị rất nhiều bệnh tật của con người.
Cái tên Bacillus Calmette Guérin (BCG) có thể vô cùng xa lạ với chúng ta, dù sao thì cái tên của nó cũng xuất phát từ nước Pháp, với nền giáo dục, kinh tế với tiếng Anh là chủ đạo hiện nay, tại sao chúng ta lại phải biết đến một cái tên kiểu Pháp? Trên thực tế, BCG là một cái tên xứng đáng được nhắc đến nhiều hơn nữa và cũng nên được tìm hiểu nhiều hơn. Khác hẳn với sự vô danh của nó trong cuộc sống hiện nay, Bacillus Calmette Guérin xứng đáng với một vị trí danh giá hơn rất nhiều.
Bacillus Calmette Guérin là tên của loại vaccine chữa thứ bệnh nhiễm khuẩn gây hao mòn sức khỏe, có thể được gọi là bệnh lao, đầu tiên trên thế giới. BCG được con người sử dụng lần đầu tiên vào năm 1921, tuy nhiên, cùng với việc bệnh lao trở thành thứ bệnh không còn đáng lo ngại trên thế giới, cái tên BCG cũng dần bị coi thường và không được coi trọng trong cuộc sống của chúng ta. BCG được sản xuất từ những con virus bệnh lao đã bị làm yếu đi, loại vaccine này có tác dụng ngăn ngừa bệnh lao kéo dài đến 15 năm. Hiện nay, mặc dù những người bình thường rất ít nghe đến cái tên Bacillus Calmette Guérin nhưng trẻ em vẫn được tiêm chủng bệnh lao với thứ vaccine này. BCG chỉ được gọi đơn giản là vaccine phòng lao.
Camille Guerin (Trái) và Albert Calmette (Phải) - 2 nhà khoa học người Pháp đã nghiên cứu ra vaccine BCG.
Vậy tại sao một thứ vaccine đã tồn tại hơn 90 năm trong lịch sử loài người lại phải xứng đáng có vị trí quan trọng hơn trong cuộc sống của chúng ta? Ngoài việc thúc đẩy sự phát triển hệ miễn dịch con người nhằm phòng chống lao, BCG thực sự còn chứa đựng rất nhiều khả năng khác hữu ích đối với con người.
Hãy cùng đi tìm hiểu kỹ hơn về loại vaccine 90 tuổi này ít được chúng ta biết đến này.
Phương thuốc phòng chống ung thư
Nhảy vọt từ phương thuốc phòng ngừa vi khuẩn bệnh lao đến mức trở thành phương thuốc phòng chống ung thư thật sự là một bước nhảy ngoài sức tưởng tượng. Ai có thể nghĩ thứ vaccine đơn giản tồn tại từ năm 1921 có thể là phương thuốc hữu hiệu phòng chống căn bệnh ung thư quái ác.
Vào những năm 1979, thông qua những thử nghiệm y học, những nhà khoa học thời kỳ ấy đã khẳng định rằng BCG có tác dụng tốt trong việc điều trị ung thư phổi. Sau đó, đến năm 1991, một nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí y khoa England Journal of Medicine cũng đã nêu ra ý kiến rằng thuốc BCG có thể cho con người khả năng tự vệ trước bệnh ung thư bàng quang.
Từ một loại vaccine tiêm chủng để ngừa lao, BCG có thể có bước tiến nhảy vọt và trở thành phương thuốc ngừa ung thư?
Tiếp theo những lời tuyên bố này, vào năm 1994, các cuộc thử nghiệm đã chứng minh được rằng BCG có thể kéo dài thời gian sống của bệnh nhân cũng như ngăn ngừa khả năng tái phát của các khối u ác tính. Những cuộc thử nghiệm đã cho thấy kết quả khả quan khi cho bệnh nhân ung thư ruột già sử dụng BCG như một thứ thuốc điều trị.
Phòng ngừa triệt để bệnh lao kèm theo khả năng điều trị một vài loại ung thư, chỉ bấy nhiêu đó cũng đủ thấy Bacillus Calmette Guérin là một cái tên xứng đáng được biết đến.
…nhưng không chỉ có vậy
Không chỉ có thể điều trị ung thư, BCG còn ẩn chứa công hiệu với một số căn bệnh khác. Bệnh đa xơ cứng là thứ bệnh rối loạn não bộ và tủy sống với chức năng thần kinh giảm sút kết hợp với việc hình thành sẹo trên lớp phủ ngoài của tế bào thần kinh. Vào năm 1999, sau những cuộc nghiên cứu, vaccine BCG đã cho thấy khả năng giảm thiểu tác động của bệnh đa xơ cứng với người bệnh. Những cuộc thử nghiệm cho thấy BCG giảm thiểu sẹo trên các tế bào thần kinh đến 50%. Kết quả của các cuộc thử nghiệm này đã được xem xét dưới những lần chụp cộng hưởng trên các bệnh nhân đa xơ cứng. Mặc dù không được sử dụng rộng rãi như phương thuốc chống lại đa xơ cứng, BCG vẫn được tạp trí Neurology ghi nhận là phương pháp an toàn, hiệu quả để chống lại căn bệnh này.
Cơ thể bệnh nhân nhiễm Đa xơ cứng - Liệu vaccine BCG có thể chiến đấu chống lại căn bệnh này?
Danh sách tác dụng của BCG vẫn chưa dừng lại. Vào năm 2006, tạp chí Lancet cũng công bố một số tài liệu về khả năng phòng chống bệnh phong của BCG. Thứ vaccine thần kỳ này có khả năng chống lại sự tấn công của những vết loét Buruli dưới da của bệnh nhân. Ngoài ra, trong những cuộc thử nghiệm trên chuột bạch bị nhiễm Parkinson, BCG còn có thể được sử dụng như là một phương thuốc bảo vệ thần kinh nhẹ, các nhà nghiên cứu hi vọng có thể nghiên cứu tác dụng của BCG trên cơ thể người để chữa Parkinson.
Đối với một thứ vaccine hơn 90 tuổi, thực sự thì “ông già” BCG không tồi một chút nào.
Bình cũ, rượu mới
Thứ vaccine này mặc dù không được biết đến nhiều, nhưng hiện nay, các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu tác dụng của nó với các căn bệnh trên cơ thể người. Tác dụng của BCG lớn hơn rất nhiều những gì những người tạo nên nó hi vọng. Vài năm trước đây, giáo sư Denise Faustman của Đại học Harvard đã tuyên bố về tác dụng của BCG để chữa bệnh đái đường, một số cuộc thử nghiệm đã được thực hiện trên chuột và cho kết quả khả quan. Vaccine BCG có tác dụng tiêu diệt tế bào T (Loại tế bào gây ra tiểu đường loại 1). Những nghiên cứu của giáo sư Denise Faustman có thể giúp cho các bệnh nhân tiểu đường một ngày nào đó không còn phải tiêm insulin vào cơ thể nữa.
Giáo sư Denise Faustman của Đại học Harvard.
4 năm sau khi công bố những kết quả nghiên cứu đầu tiên của mình, giáo sư Faustman đã cùng các cộng sự của mình đưa ra bản báo cáo đầu tiên về việc sử dụng BCG chữa trị bệnh tiều đường ở người. Mặc dù trong những báo cáo này, các bệnh nhân mới chỉ được sử dụng BCG và theo dõi trong vòng 20 tuần, tuy nhiên, những kết quả cho thấy phản ứng không khác gì khi vaccine được thử nghiệm trên chuột bạch. Tuy những bệnh nhân tiểu đường chưa thể hoàn toàn mừng vui vì những kết quả này, nghiên cứu của Faustman cũng cho họ hi vọng khá lớn trong việc điều trị căn bệnh không mấy dễ chịu này.
Tại sao?
Đến giờ phút này, có lẽ chúng ta sẽ tự hỏi tại sao BCG không trở thành phương thuốc nổi tiếng. Rõ ràng đây là thứ vaccine rẻ, dễ kiếm, được sử dụng rộng rãi từ châu Á cho đến châu Phi và thực sự không để lại nhiều tác dụng phụ (Tác dụng phụ nổi bật duy nhất của BCG là những vết sẹo để lại ở chỗ tiêm vaccine). Với tất cả công dụng cũng như yếu tố nhỏ nhặt về BCG, đáng lẽ nó phải là thứ thuốc nổi tiếng, biết đến nhiều trên toàn thế giới.
Nên nhớ rằng, những quốc gia phát triển như Mỹ thường là nơi nghiên cứu, nơi tiên phong mở đầu cho những liều thuốc mới cũng như là nơi đáng tin cậy để chứng thực và khẳng định tác dụng của một liều thuốc nào đó. Có thể coi Mỹ là quốc gia đi đầu trong sự phát triển y học, do đó, nếu như BCG không được công nhận trong việc chống lại các loại bệnh ở Mỹ, điều này đồng nghĩa với việc không một quốc gia nào khác dám đi tiên phong trong việc sử dụng BCG như một phương thuốc mới. Ngoài một vài nghiên cứu vụn vặt của những cá nhân tại Mỹ về BCG, phần lớn các nhà khoa học Mỹ chỉ coi BCG như một thứ vaccine nhỏ bé để phòng chống bệnh lao, thậm chí, BCG cũng không được sử dụng để tiêm phòng tại Mỹ. Những chuyên gia về thuốc ở Mỹ thậm chí còn coi nhẹ tác dụng của BCG hơn so với tất cả các châu lục khác trên thế giới. Tâm lý này khiến cho những cuộc nghiên cứu về tác dụng của vaccine Bacillus Calmette Guérin diễn ra rất chậm.
Có lẽ còn rất lâu nữa, BCG mới thực sự được chứng minh về khả năng của nó và được đánh giá cao hơn trong việc điều trị những loại bệnh đang hành hạ con người như ung thư, đa xơ cứng, tiểu đường. Trong thời gian chờ đợi, nó vẫn sẽ khiêm tốn làm một loại vaccine chống bệnh bình thường, không mấy được để ý.
Tham khảo: io9