Những trò chơi chữ thô tục của thiên tài âm nhạc Mozart
| 29/01/2022 09:51 AM
Dù là một nhạc sĩ tài năng, nhưng Mozart lại thường xuyên lồng ghép vào các tác phẩm của ông những trò chơi chữ đầy thô tục
Khá nhiều người phàn nàn về âm nhạc ngày nay. Lời ca quá nhạt nhẽo, lặp đi lặp lại và buồn tẻ. Thế nhưng, nếu nhìn vào trường hợp của nhạc sĩ thiên tài Mozart, chắc hẳn nhiều thính giả yêu nhạc sẽ cảm thấy phải thở phào rằng thật may khi ông không phải nghệ sĩ thời hiện đại. Một điều sẽ khiến nhiều người bất ngờ đó là trong các nhạc phẩm do Mozart sáng tác, có ẩn chứa không ít trò chơi chữ cực kỳ thô tục liên quan đến toilet và phân.
1. Leck mich im Arsch (K.231)
Năm 1782, Mozart viết canon này. Nó là một tác phẩm tiệc tùng dành cho bạn bè. Tựa đề canon Leck mich im Arsch dịch ra có nghĩa tương đương với câu thành ngữ hiện đại “Kiss my ass” trong tiếng Anh. Khi nhà phát hành của Mozart nhận được phần lời của ca khúc, ông ta đã bị sốc nặng vì phần ca từ không thể ngớ ngẩn và tục tĩu hơn sẽ được biểu diễn trên nền nhạc thính phòng.
Mozart - "Leck mich im Arsch" - Canon in B flat for 6 Voices, K. 231 / K. 382c
Câu đầu tiên của canon: “Leck mich im Arsh, g’schwindi,g’schwindi! Etc.” có nghĩa là “Liếm mông tôi đi, nhanh lên, nhanh lên.”
2. Bona Nox (K.561)
Bản canon này còn ghi nhận cả những biểu hiện của sở thích đùa cợt liên quan đến toilet và nhà vệ sinh của Mozart - các biểu hiện vốn xuất hiện lần đầu trong thư gửi gia đình của ông. Đối với những người có cơ hội đọc nội dung thư, đây thực sự là một cú sốc lớn. Tuy nhiên, nó chưa gây chấn động bằng việc Mozart đem sở thích lạ lùng này vào lời canon Bona Nox:
[Latin] Good night!
You are quite an ox;
[Italian] Good night,
My dear Lotte;
[French] Good night,
Phooey, phooey;
[English]Good night, good night,
[German] Sh** in your bed and make it burst;
Good night, sleep tight,
And stick your ass to your mouth.
3. Difficile Lectu (K. 559)
Đây tiếp tục là một ca khúc được đánh giá có phần lời thô tục của Mozart. Ca khúc này có thêm cả trò chơi chữ đa ngôn ngữ. Phần ca từ được viết bằng tiếng Latin, nhưng nội dung cực kỳ vô nghĩa. Tuy nhiên, đây là ca khúc Mozart viết cho người bạn Johann Nepomuk Peyerl của ông, một người có giọng nam cao nặng phương ngữ Bavaria. Mozart biết rằng khi Peyerl phát âm cụm từ tiếng Latin “lectu mihi mars,” âm thanh sẽ nghe na ná giống với “leck du mich im arsch” (nghĩa là “liếm mông tôi đi”). Ngoài ra, ca từ còn lặp đi lặp lại một từ tiếng Latin khác là “jonicu”. Điều thú vị là khi Peyert phát âm, từ này sẽ nghe gần giống với “cujoni” (một từ đùa vui mang ý thô tục trong tiếng Ý và trong tiếng Tây Ban Nha nó có nghĩa là tinh hoàn).
Mozart - Difficile lectu
Phần lời ca khúc:
Difficile lectu mihi mars et jonicu, jonicu
Difficle, lectu, lectu, lectu mihi mars
Mihi mars lectu lectu difficile lectu lectu
Jonicu jonicu, jonicu, jonicu, jonicu,
Jonicu, jonicu, jonicu, jonicu difficile
Vậy điều gì đang xảy ra với Mozart? Nhiều người tin rằng Mozart mắc chứng Tourette (một hội chứng yêu thích những trò đùa thô tục liên quan đến nhà vệ sinh). Một vài ý kiến khác lại cho rằng Mozart đơn giản là thích đùa thô thiển - dù sao thì điều này cũng không có gì khó hiểu, bởi ở thời của ông thì Scatology (nghiên cứu, đùa cợt về phân) cũng rất phổ biến, đặc biệt trong văn hóa Đức. Chẳng hạn, sau khi in Kinh Thánh thì Johannes Gutenberg đã lên kế hoạch làm một thời gian biểu giúp nhuận tràng được gọi là “lịch thanh sạch”. Martin Luther - cũng chính là người đã khởi đầu cuộc cách mạng tôn giáo - cũng sử dụng nhiều so sánh thô thiển trong các cách ngôn của ông. Thậm chí, nhà thơ vĩ đại Goethe đã dùng kiểu nói chuyện mất vệ sinh để đả kích một nhà phê bình. Mozart cũng vậy. Ông sử dụng hầu hết các ca từ thô thiển được ưa thích rộng rãi ở thời của mình.