Vì sao trí thông minh nhân tạo thường có "giới tính" nữ?
| 25/10/2011 05:00 PM
Tính năng Siri trên iPhone 4S, các thiết bị điều hướng GPS, phần mềm trợ lý ảo trên điện thoại...hầu hết đều có giọng nữ chứ không phải giọng nam. Vậy đâu là lý do.
Nếu có 1 chút để ý, bạn sẽ thấy hầu hết các giọng nói tự động trên điện thoại, máy tính đều là giọng nữ. Tính năng Siri trên iPhone 4S vừa ra mắt cũng là giọng nói của một cô nàng với giọng nói ngọt ngào quyến rũ. Xa hơn, các hệ thống Voice-mail đến thiết bị sử dụng GPS...các giọng trả lời được lập trình lại thường là giọng nữ chứ không phải giọng nam. Vậy đâu là nguyên nhân.
Yếu tố lịch sử
Một lý do cho việc sử dụng giọng nữ thuộc về lịch sử. Giọng nữ được sử dụng trong các thiết bị điều hướng lần đầu tiên xuất hiện từ chiến tranh thế giới lần thứ 2. Người ta sử dụng giọng nữ trong các buồng lái máy bay để các nam phi công không bị nhầm lẫn với giọng của đồng nghiệp khác trong buồng.
Khi các hãng sản xuất ôtô lần đầu tiên sử dụng các thiết bị nhắc nhở tự động trong xe hơi (ví dụ như nhắc bạn chưa đóng kín cửa xe), các hãng này đã nghiên cứu sở thích của khách hàng và kết quả cho thấy số người dùng thích giọng nữ áp đảo so với số người thích giọng nam. Tim Bajarin,nhà phân tích và giám đốc của Creative Strategies ở thung lũng Silicon cho biết. Điều này có thể lý giải vì sao hầu hết các hệ thống điều hướng GPS trên xe hơi đều dùng giọng nữ làm mặc định.
Một trường hợp ngoại lệ đáng lưu ý xảy ra ở Đức, khi hãng BMW phải thu hồi các thiết bị điều hướng dùng giọng nữ vào năm 1990 khi có quá nhiều quý ông than phiền rằng họ không thích chịu sự hướng dẫn của một phụ nữ.
Yếu tố sinh học
Một phần câu trả lời được cho là xuất phát từ yếu tố sinh học. Các nghiên cứu khoa học cho thấy giọng nữ thường làm hài lòng người nghe hơn nhiều so với giọng nam. Giáo sư Clifford Nass tại trường đại học Stanford, Mỹ cho biết: "nếu bạn hỏi những người xung quanh xem họ thích nghe giọng phụ nữ hay đàn ông, thật dễ dàng tìm được câu trả lời là giọng phụ nữ".
"Cô nàng" Siri trên iPhone 4S.
"Não người được phát triển để thích thú với giọng nữ hơn là giọng nam. Điều này xuất phát từ khi đứa trẻ còn nằm trong bào thai" Giáo sư Clifford Nass cho biết. Ông trích dẫn một nghiên cứu kết luận bào thai thường chỉ phản ứng với giọng nói của người mẹ mà không hề có phản ứng tương tự với ông bố.
Có nhất thiết phải là giọng nữ?
Một câu hỏi thú vị đặt ra là các phần mềm trả lời tự động liệu có nhất thiết phải là giọng nữ hay không.
Theo, Rebecca Zorach, giám đốc dự án truyền thông xã hội tại Trung tâm Nghiên cứu Giới tính và Tình dục tại trường đại học Chicago, điều này là không cần thiết và cho rằng vấn đề cần được hiểu ở một ngữ cảnh rộng hơn. "Các giọng nói dùng để truyền đạt mệnh lệnh thường có xu hướng là giọng nam (như các giọng tường thuật trong phim), còn giọng nói “chiều chuộng” của nữ giới được sử dụng trong các sản phẩm dịch vụ bởi đơn giản là để chiều chuộng sở thích của khách hàng".
Việc sử dụng giọng nam hay nữ trong nhiều trường hợp phụ thuộc vào đặc điểm của ngành nghề và dịch vụ. Ví dụ ở các bến tàu, bến xe hay các hệ thống vận tải - nơi mà tiếng ồn từ xe cộ rất lớn, giọng nữ với âm vực cao hơn sẽ dễ nghe hơn.
Nuance – một công ty phát triển công nghệ giọng nói cho hãng Ford, Amazon (dùng trong máy đọc sách) tạo ra cả giọng nam và giọng nữ cho khách hàng lựa chọn nhằm phù hợp nhất với sản phẩm của mình. “Khi công nghệ giọng nói đi vào đời sống, chúng càng được cá nhân hóa. Trong tương lai, các thiết bị GPRS cũng như các chương trình biến giọng nói thành văn bản trong máy tính sẽ cung cấp cả giọng nam lẫn nữ." – giám đốc một công ty phát triển giọng nói cho biết.
Tham khảo: CNN