Phương pháp mới giúp ngăn chặn căn bệnh béo phì
| 05/09/2012 12:00 PM
Một nhóm nhà khoa học đã phát hiện ra một loại mô mỡ mới trong cơ thể, mở đường cho phương pháp điều trị bệnh béo phì hoàn toàn mới...
Đã từ lâu người ta biết đến 2 loại mô mỡ, một là mô mỡ trắng, dự trữ calo và khi thừa sẽ gây ra béo phì, và mô mỡ nâu - đốt calo để sinh ra năng lượng và nhiệt lượng. Mới đây các nhà khoa học ở Dana-Farber Cancer Institute đã xác nhận sự có mặt của loại thứ 3, khác biệt về mặt di truyền với 2 loại kia, có tên là “beige fat - chất béo màu be”, được xem như là đích nhắm của phương pháp mới chữa bệnh béo phì.
Năm 2008, tiến sĩ Bruce Spiegelman từ phòng nghiên cứu Dana-Farber đã nói về sự tồn tại của loại tế bào mỡ thứ 3, và hiện giờ Spiegelman cùng cộng sự đã trở thành những người đầu tiên tách riêng được loại chất béo này và xác định các thuộc tính di truyền của chúng. Họ phát hiện ra rằng beige fat thực chất cũng giống với mô mỡ nâu. Cả 2 đều có khả năng đốt một lượng lớn calo do chúng chứa cơ quan giúp sản sinh năng lượng, đó là ti thế - chứa nhiều sắt và do đó ảnh hưởng đến màu sắc của 2 loại chất béo trên.
“Đích nhắm đến của biện pháp chữa béo phì mới là các tế bào mỡ đậm màu,” tác giả trình bày trong báo cáo, “bằng cách kích thích một chuỗi gen của chuột và từ đó tạo thêm nhiều tế bào mỡ nâu và beige fat có tác dụng tốt chống béo phì và chống tiểu đường.”
Dù sao thì, khác với các tế bào mỡ nâu - chứa nhiều protein UCP1 cần thiết cho hoạt động của ti thể để sản sinh năng lượng và nhiệt lượng, các tế bào beige fat bình thường có lượng protein UCP1 thấp hơn nhiều. Nhưng bằng sự thay đổi nhiệt độ và hormon, tế bào beige fat có thể tăng lượng UCP1, từ đó cho phép chúng đốt calo hiệu quả tương đương tế bào mỡ nâu.
Một trong nhưng hormon có khả năng kích thích tế bào beige fat sản sinh nhiều UCP1 là irisin, xuất hiện trong tế bào cơ khi hoạt động thể lực mạnh. Trước nghiên cứu này, Spiegelman đã công bố rằng irisin có khả năng thúc đẩy quá trình biến đổi mô mỡ trắng thành mô mỡ nâu. Và ông cũng cho biết thêm, irisin cũng có thể đẩy nhanh tiến trình chuyển tế bào mỡ trắng thành tế bào beige fat.
Spiegelman cũng tìm ra rằng không giống như mô mỡ nâu – các tế bào mô mỡ nâu và các tế bào cơ cùng được tạo ra từ một loại tế bào gốc, các tế bào beige fat lại được biến đổi từ tế bào mỡ trắng. Các tế bào beige fat có thể được tìm thấy rải rác ở ngay dưới da, khu vực gần xương đòn và dọc theo gai cột sống.
Có một sự không rõ ràng ở đây, đó là trong khi các nhóm nghiên cứu khác đã thông báo thành công trong việc kích hoạt tế bào mỡ nâu - sử dụng protein PRDM16 hoặc sử dụng một protein khác nhằm giảm sản xuất endocannabinoid tự nhiên trong não – nó cũng có liên quan tới các tế bào beige fat. Dù sao thì, hãy chờ xem các nghiên cứu khác sẽ cho thấy rõ hình dạng tế bào beige fat như thế nào.
Dana-Farber đã đăng kí bản quyền việc tìm ra irisin tới công ty công nghệ sinh học Ember Therapeutics, và trong tương lai sẽ sớm có kế hoạch phát triển loại hormon này như một phương pháp mới chữa béo phì và đái tháo đường.
Tham khảo: gizmag