Ai Cập huyền bí – có phải như bạn vẫn nghĩ?
| 12/09/2012 12:00 PM
Đừng tin toàn bộ những điều Holywood rót vào đầu bạn về Ai Cập.
Từ trước tới nay, Ai Cập cổ đại luôn là một đề tài hấp dẫn bao phủ trong sự huyền bí và những câu chuyện thần thoại. Nền văn minh – văn hóa sông Nile để lại vô vàn di sản khiến tất cả chúng ta phải ngỡ ngàng. Chính vì thế, Ai Cập dần trở thành đối tượng cho các loại sách, báo, phim ảnh...v...v... tràn lan. Rất nhiều trong số đó (để câu khách) đã bóp méo vài sự thật thú vị về đất nước thần thoại này.
10. Nhan sắc của Cleopatra
Cleopatra VII, vị Pharaoh cuối cùng của Ai Cập cổ đại là một nhân vật tiếng tăm. Từ Shakespear đến các đạo diễn phim Hollywood, ai cũng nhắc tới bà như một phụ nữ thông minh, tham vọng và vô cùng xinh đẹp.
Tuy nhiên chân dung khắc họa trên các đồng xu La Mã cho thấy thực tế trái ngược: bà sở hữu mũi to, cằm nhọn và môi mỏng (tóm lại là một gương mặt đầy nam tính).
Dù không có cách nào để kiểm chứng nhan sắc thật sự của Cleopatra, lịch sử cũng ghi nhận rằng bà sở hữu một trí tuệ hoàn hảo, cách ứng xử duyên dáng và giọng nói ngọt ngào. Chính vì vậy mà nhiều cánh mày râu đã phải khuất phục trước sức quyến rũ đầy mê hoặc của bà - 2 trong số đó là những người đàn ông quyền lực nhất thế giới cổ đại, Julius Caesar và Mark Antony.
9. Ám ảnh về cái chết
Người Ai Cập cổ đại rất coi trọng những nghi thức liên quan đến cái chết: ướp xác, xây lăng tẩm kim tự tháp và thờ cúng các vị thần. Nhưng ít ai biết rằng họ làm như vậy chính là để tôn vinh sự sống.
Phần lớn hình vẽ và chữ viết trong các lăng mộ mô tả lại cuộc sống huy hoàng của người trần thế như cảnh ăn mừng mùa màng, đánh bắt và săn bắn. Những đồ trang sức được chôn cùng người chết có nhiệm vụ đi cùng họ đến “thế giới bên kia”, ở đó họ sẽ tiếp tục sống và làm các công việc quen thuộc. Ướp xác là để người chết giữ gương mặt như khi còn sống và để “cuộc sống thứ 2” của họ càng thêm chân thực.
8. Người ngoài hành tinh
Nhiều ý kiến cho rằng Ai Cập cổ đại có liên hệ với người ngoài hành tinh - rằng kim tự tháp thuộc về kĩ thuật “ngoài Trái Đất” và các vị thần được thờ phụng đến từ không gian xa xôi. Có thể coi đây là một sự “sỉ nhục” đối với nền văn minh Ai Cập cổ.
Mặc dù kim tự tháp lớn ở Giza có kết cấu toán học thật hoàn hảo, việc xây dựng nó cũng chỉ là thành quả của rất nhiều học giả, nhà thiên văn học và kiến trúc sư thiên tài thời bấy giờ. Việc kim tự tháp lớn đứng vững hàng nghìn năm chứng tỏ rằng nghệ thuật kiến trúc/xây dựng của Ai Cập đã đạt đến những đỉnh cao đi trước thời đại. Chúng ta nên ghi nhận sự tiến bộ vượt bậc của họ, đừng phủ nhận nền văn minh ấy bằng cách dựa dẫm niềm tin vào những thế lực viễn tưởng.
7. Đã được khám phá hoàn toàn
Rất nhiều người tin rằng chúng ta đã khám phá hết mọi điều về Ai Cập cổ và các nghiên cứu có thể đi đến một dấu chấm hết.
Thực chất, ngày nay người ta vẫn tiếp tục các hành trình khảo cổ trên đất nước này. Với sự trợ giúp của máy móc hiện đại, giới khoa học ngày càng khám phá ra nhiều điều mới mẻ và thú vị về văn hóa sông Nile.
Ví dụ như mới gần đây, người ta đã khai quật được “con thuyền mặt trời” từ Kim tự tháp lớn. Theo truyền thuyết, con thuyền này là công cụ chiến đấu của thần mặt trời Ra chống lại ác quỷ bóng tối Apep. Hàng đêm, Ra sẽ cùng các Pharaoh quá cố chèo thuyền đi đánh trận. Khi chiến thắng cũng là lúc bóng đêm bị đẩy lui bởi ánh sáng và Ra lại lên thuyền trở lại bầu trời.
6. Nguồn gốc chữ tượng hình
Chúng ta thường nghĩ chính người Ai Cập cổ đại đã phát minh ra chữ tượng hình, nhưng thực chất thì không phải như vậy. Thứ chữ viết này rất có thể đã được đem đến đây bởi những kẻ xâm lược Tây Á.
Chữ tượng hình chủ yếu được sử dụng để ghi chép và mô tả lịch sử. Một điều thú vị: giới khoa học trước đây luôn cho rằng đó chỉ là những hình vẽ minh họa chứ không phải bảng chữ cái giao tiếp. Tới tận năm 1798 khi hòn đá Rosetta (một tấm bia có ghi sắc lệnh của vua Ptolemy V) được khai quật, người ta mới tìm được cách dịch và đọc hiểu thứ chữ viết kỳ lạ này.
5. Trang trí kim tự tháp
Kim tự tháp cổ xưa thực chất giản dị và mộc mạc hơn chúng ta vẫn tưởng. Trong khi lăng tẩm và cung điện được trang trí bởi chữ tượng hình, tường trong của các kim tự tháp hầu hết lại để trống. Chúng cũng mang màu sắc đá vôi hết sức tẻ nhạt. Thi thoảng có những cây cột được sơn trắng hoặc đỏ và một vài cánh cửa bí mật có thể ẩn giấu đôi ba dòng chữ viết.
Tóm lại, đừng nghĩ rằng kim tự tháp lộng lẫy và xa hoa như trong phim điện ảnh bom tấn. Điều duy nhất hấp dẫn ở chúng là kết cấu kiến trúc và lịch sử lâu đời mà thôi.
4. Pharaoh bắt người hầu chết theo mình
Trong các câu chuyện lịch sử rùng rợn, chúng ta thường cho rằng người hầu của Pharaoh sẽ bị giết và chôn theo vua khi ông ta băng hà.
Điều này không hoàn toàn chính xác, nó chỉ đúng với 2 Pharaoh đầu tiên của Ai Cập. Khoảng 300 vị vua còn lại nhân từ hơn rất nhiều, họ sắp xếp để chôn theo mình tượng hình nhân (shabtis) thay vì người thật. Những bức tượng này sẽ sống dậy ở thế giới bên kia và phục vụ vua tận tình như lúc ông ta còn sống.
3. Kim tự tháp được xây bởi nô lệ
Vào thế kỉ 5 trước công nguyên, nhà sử học Hy Lạp Herodotus có ghi chép lại về việc kim tự tháp Ai Cập được xây bởi máu xương của những người nô lệ. Kể từ đó quan niệm này đã ăn sâu vào nền văn hóa và được tái hiện trong cả những bộ phim đình đám nhất (có lẽ cũng để thêm phần kịch tính). Tuy nhiên sau đó giới khảo cổ đã chứng minh được tính xác thực của vấn đề.
Họ tìm thấy bên cạnh Kim tự tháp Giza có nhiều lăng tẩm chứa xác của những người xây mộ. Được chôn cất ngay cạnh Pharaoh là đặc cách lớn nhất đối với người Ai Cập - họ sẽ không bao giờ trao vinh dự này cho các nô lệ. Thêm vào đó lượng xương thú vật khai quật ở Giza cho thấy: những người xây kim tự tháp chủ yếu ăn thịt bò - một món ăn xa xỉ lúc bấy giờ. Rõ ràng họ chính là những thợ thủ công tài giỏi nhất Ai Cập và đã được đãi ngộ một cách xứng đáng.
2. Sử dụng người Israel làm nô lệ
Đây là một vấn đề chính trị nhạy cảm được nhắc đến cả trong phim ảnh và sách Kinh thánh. Tuy nhiên trong tất cả những văn bản khai quật được, không có bằng chứng lịch sử nào cho thấy người Israel đã trở thành nô lệ ở Ai Cập cổ.
Theo truyện Exodus trong kinh thánh, có hàng triệu người Do Thái sống cuộc sống nô lệ khổ sai bên bờ sông Nile. Sau đó dưới sự dẫn dắt của Moses, họ đã được khai sáng và cùng nhau vượt biển bỏ trốn khỏi Ai Cập (bạn có biết bộ phim “Hoàng tử Ai Cập” ?).
Nhưng hãy thử nghĩ mà xem, hàng triệu nô lệ đồng loạt bỏ trốn chắc chắn sẽ gây chấn động và phá hủy nền kinh tế của toàn bộ đất nước. Vậy mà theo sử sách ghi lại, thời kì này vẫn chứng kiến sự phát triển thịnh vượng và giàu mạnh của đế chế sông Nile. Rõ ràng sách sử và kinh thánh cũng có lúc không đồng tình với nhau.
1. Lời nguyền của Pharaoh
Chuyện kể rằng, vua Tutankhamun có đặt một lời nguyền chết chóc lên những kẻ dám cả gan xâm phạm nơi yên nghỉ của ông.
Năm 1922, lãnh chúa Carnarvon và Howard Carter cùng nhau khám phá di tích này trong “Thung Lũng Của Các Vị Vua”, họ tìm ra những kho tàng đáng giá nhất trong lịch sử khảo cổ học. Năm 1923 Carnarvon qua đời ngay tại Ai Cập, làm dấy lên một làn sóng sợ hãi về lời nguyền độc địa của nhà vua.
Thực chất giữa 58 người có mặt khi lăng mộ được mở nắp, chỉ có 8 người chết ngay trong thập kỉ tiếp theo. Những người còn lại tiếp tục sống khỏe mạnh đến già. Howard Carter, lãnh đạo thực sự của đoàn khảo cổ sống tiếp tới 16 năm và hưởng thọ 64 tuổi. Còn nguyên nhân cái chết của Carnarvon là do nhiễm trùng nghiêm trọng khi ông sơ ý cắt dao cạo vào vết thương bị muỗi độc cắn.
Rõ ràng con người ta thường có xu hướng tin vào những chuyện thần bí khó giải thích (cho dù thiếu bằng chứng khoa học). Vì sao vậy? Vì chúng ta muốn thử thách trí tưởng tượng hay vì điều đó làm cuộc sống thường ngày bớt phần tẻ nhạt?
Tham khảo: listverse.com