(Khởi nghiệp) Startup sao chép: Đừng đi nhầm đường!
| 20/06/2012 0:00 AM
GenK trân trọng gửi tới bạn đọc loạt bài viết thú vị về hành trình khởi nghiệp trong lĩnh vực Internet.
Trước hết, chúng ta hãy cùng tìm hiểu đôi chút về startup và clone:
-Startup: Có thể hiểu một cách nôm na rằng “Startup” là một công ty, một doanh nghiệp mới được thành lập, đang trong giai đoạn đầu của quá trình phát triển. Thuật ngữ này trở nên phổ biến kể từ sau thời kì bong bóng dot-com và hầu như gắn liền với các công ty công nghệ cao (high-tech startup company).
-Clone: Mô hình các website sao chép nguyên vẹn các chức năng cơ bản, thiết kế, giao diện, màu sắc, cách thức trình bày, định hướng phát triển, mô hình kinh doanh của một website tên tuổi, được nhiều người biết tới. Các website có nhiều clone như Facebook, Groupon, Twitter, Pinterest….
LTS: Bài viết mà
Ngày hôm qua, tôi đã có một bữa tối ấm cúng cùng với một doanh nhân người Italia. Ông dự định rằng mình sẽ trở về quê hương để xây dựng nên một startup “copy-cat” (một startup bắt chước các mô hình khác-từ "copy-cat" dựa trên hình ảnh những chú mèo con (cat) luôn bắt chước hành động của mèo mẹ). Chính điều này đã làm bùng nổ một cuộc trò chuyện thú vị và cũng đầy những tranh cãi giữa tôi và ông. Sau đây, tôi muốn chia sẻ một chút với các bạn-những người luôn mong muốn khởi nghiệp, làm giàu nhưng chưa biết mình phải bắt đầu từ đâu về vấn đề này.
Tôi sẽ không tranh luận về tính pháp lí của việc “clone” một mô hình thành công. Trong bài viết này, tôi sẽ giả định rằng có một ai đó quyết định sao chép một startup nổi tiếng của Mỹ ở nước ngoài. Từ tình huống này, tôi sẽ cố gắng đưa ra những lời khuyên hữu ích, giúp bạn có những lựa chọn đúng đắn để sớm thành công khi quyết định khởi nghiệp theo hình thức “đi tắt đón đầu” này.
Consumer Internet (Internet người dùng)-Tránh xa khi bắt đầu hình thành một startup!
Consumer Internet, thuật ngữ còn khá lạ lẫm với nhiều người; chỉ một thị trường, một lĩnh vực mang những sản phẩm, dịch vụ, trò chơi mạng hấp dẫn tới người dùng Internet. Thị trường này có một người chiến thắng duy nhất: Đó là những người có khả năng vượt trội, có ưu thế, sức mạnh để đè bẹp đối thủ. Khi đó, mọi người sẽ chỉ tôn vinh người đứng đầu. Không một ai quan tâm tới kẻ về nhì, kẻ ở ngôi thứ dù cho họ có thể chỉ kém người đứng đầu một phần rất nhỏ thôi. Coi như kẻ đứng ở vị trí thứ hai chẳng có gì cả!
Vì thế, đừng nên sao chép Pinterest. Đừng bắt chước Instagram. Mô hình của bạn chắc chắn sẽ thất bại thảm hại. Đừng nhìn vào thành công của Pinspire trên toàn cầu, bởi đó chỉ là thành công của một số ít những người lắm tiền nhiều của (Pinspire có sự hậu thuẫn từ Rocket Internet)
Hãy giả định rằng bạn có đủ những tài sản và công cụ cần thiết-những thứ có thể giúp bạn tạo ra một sản phẩm nhận được sự đón nhận của nhiều người trong một thời gian ngắn; kể cả ở những thị trường rất khó gia nhập. Bạn quyết định dùng chính những lợi thế này của mình để sao chép Twitter ở Đức, đơn giản chỉ bởi vì trên thế giới, Twitter đang bành trướng sức mạnh của mình để trở thành một gã khổng lồ trong lĩnh vực microblogging. Bạn có thể sẽ sớm thất bại vì những lí do đơn giản sau:
-Mạng xã hội mang tính toàn cầu cao:
Người dùng Đức sử dụng Twitter để liên lạc, trao đổi, chia sẻ với người Mỹ, Trung Quốc và người dùng ở nhiều quốc gia khác….Họ sẽ không thể hoặc rất khó khăn khi thực hiện điều tương tự trên một nền tảng “lạ hoắc”, không tên tuổi như sản phẩm của bạn. Nhu cầu của họ không được sản phẩm của bạn làm thỏa mãn.
-Ngay cả khi bạn không gặp nhiều khó khăn, rào cản trong việc gia nhập vào lĩnh vực đó bằng 0 thì Twitter vẫn có đủ khả năng để lôi kéo người dùng của bạn-mà để có được họ, được họ biết tới; startup của bạn đã phải tiêu tốn một số tiền khổng lồ.
Đó chính là lí do của việc các hãng công nghệ lớn như Facebook, Twitter, Foursquare không bao giờ thực hiện các thương vụ mua lại các đối thủ cạnh tranh-mà thay vào đó, họ dành tiền thâu tóm nhiều nhất có thể các startup trên các lĩnh vực khác nhau; thực tế đã chứng minh trong thời gian vừa qua (Facebook mua Instagram, Pipe... và mới đây thôi là Face.com). Họ hoàn toàn tự tin mình là người dẫn đầu, tin vào khả năng mình có thể sở hữu gần như 100% thị phần và lượng người dùng các sản phẩm đó. Các startup đừng nên mạo hiểm đặt cược số phận mình trong trò chơi của riêng các ông lớn!
- Sự “kì thị” của một phần không nhỏ người dùng đối với các sản phẩm sao chép:
Người dùng cho rằng một social clone rốt cục cũng chỉ là hàng “fake”, một sản phẩm không có sự đào sâu, tìm tòi, sáng tạo, suy nghĩ mà “ăn sẵn”, “đánh cắp” chất xám, thành quả lao động của người khác. Ghét bỏ là điều sớm muộn cũng sẽ xảy ra (điều này dễ nhận thấy ở Việt Nam)
Tuy nhiên, làm thế nào nếu bạn vẫn muốn xây dựng nên một phiên bản sao chép thành công…?
Thay vì clone những sản phẩm quá nổi tiếng trên thế giới, bạn nên sao chép những sản phẩm nào?
- Các startup mang tính địa phương sâu sắc:
Các startup gần gũi, gắn bó mật thiết với người dùng cũng như các doanh nghiệp bản địa rất dễ dàng để sao chép. Hãy nhìn vào mô hình mua hàng theo nhóm của Groupon, TaskRabbit, Opentable… Hãy nhớ một điều rằng mạng xã hội Foursquare không nằm trong dạng startup này, vì nó không đòi hỏi một sự gắn bó sâu sắc với các doanh nghiệp địa phương (ở đây, chính người dùng tạo ra các địa điểm-nội dung lõi của trang mạng này)
- Các startup thương mại điện tử:
Về bản chất, những startup này cũng mang tính địa phương. Với các startup dạng này, công việc phải thực hiện khá nhiều và phức tạp: từ mua sản phẩm, xử lí hàng theo yêu cầu khách hàng (đóng gói, gửi kèm thiệp…), vận chuyển hàng, chăm sóc khách hàng, chế độ hậu mãi….Nhiều quốc gia đã có các phiên bản clone của trang mua sắm trực tuyến Amazon.com ngay từ khi tầm ảnh hưởng của trang mạng này còn chưa phủ rộng tới chính quốc gia đó.
- Các startup Business to Business (B2B):
Bất cứ startup B2B nào cũng đều có khả năng được sao chép. Các công ty trên khắp thế giới thường gặp phải những rắc rối, khó khăn tương tự nhau. Nếu một startup tại Mỹ có thể tìm ra một vấn đề lớn trong việc khởi nghiệp của mình và giải quyết vấn đề này một cách trọn vẹn; bạn có thể học hỏi và “bán” giải pháp quý báu này cho các công ty tại chính quốc gia của bạn. Thêm vào đó, B2B không phải là một lĩnh vực có duy nhất một người chiến thắng. B2B luôn luôn dành cơ hội cho những ai có khả năng, hay chỉ đơn giản là có niềm tin, nghị lực và may mắn!
Khởi nghiệp luôn luôn là một điều khó khăn khi bạn chẳng biết phải bắt đầu từ đâu với hai bàn tay trắng và hầu bao rỗng cả. Tôi luôn luôn mong muốn giảm thiểu rủi ro cho các bạn trong khi đang “chập chững” từng bước cho hành trình khởi nghiệp của mình bằng việc mang tới những ý tưởng, những lời khuyên hữu ích đã được minh chứng từ thực tế, trải nghiệm của chính bản thân tôi. Hãy ghi nhớ những điều quý giá này, và xin đừng thêm một lần nào nữa kể cho tôi về một phiên bản sao chép Pinterest của bạn nữa!
Chúc bạn may mắn!
Tham khảo: The Next Web