Nhiếp ảnh cơ bản: Bố cục trong nhiếp ảnh (phần II)

Nhiếp ảnh cơ bản: Bố cục trong nhiếp ảnh (phần II)

PV  | 16/08/2012 0:00 AM

thích

Tác giả sẽ chia sẻ với bạn đọc một vài mẹo nho nhỏ để ảnh chụp được chuyên nghiệp hơn.

bài viết tuần trước, GenK đã giới thiệu tới bạn đọc khái niệm cũng như tầm quan trọng của bố cục trong nhiếp ảnh, đồng thời hướng dẫn bạn đọc vận dụng quy tắc 1/3 vào bố cục ảnh chụp. Bởi vì bố cục trong nhiếp ảnh là một khái niệm rộng lớn mênh mông với vô vàn các tập con bên trong, nên người viết bài này không hề có tham vọng sẽ tổng hợp lại “tất cả” (ngay cả từ “tất cả” ở đây cũng xin được đặt trong ngoặc kép vì chỉ mang tính tương đối) các loại hình bố cục này. Thay vào đó, GenK sẽ giới thiệu tới các bạn một khái niệm ở mức độ tổng quát hơn, đó là tính cân bằng trong bố cục nhiếp ảnh. Và ở phần sau của bài viết, tác giả sẽ chia sẻ với bạn đọc một vài mẹo nho nhỏ để ảnh chụp được chuyên nghiệp hơn.
 
1.      Tính cân bằng trong bố cục nhiếp ảnh
 
Tính cân bằng đóng một vai trò rất quan trọng trong bố cục tạo hình của nhiếp ảnh. Có thể chia đặc tính này ra thành 2 dạng: cân bằng đều và cân bằng lệch.
 
Một ví dụ của cân bằng đều:
 
nhiep-anh-co-ban-bo-cuc-trong-nhiep-anh-phan-ii
Nguồn: Internet.
 
Trong tấm hình này, có thể thấy nhiếp ảnh gia đã đặt đường chân trời (phân cách mặt nước) vào vị trí gần như chính giữa khung hình. Bằng cách đó, tấm hình được chia thành 2 nửa đối xứng nhau, với các vật thể phía bên trên được mặt nước bên dưới phản chiếu lại hoàn toàn. Kiểu cân bằng đều này rất thường được sử dụng trong nhiếp ảnh phong cảnh và nhiếp ảnh kiến trúc, bởi nó tạo cảm giác chặt chẽ và tĩnh lặng cho tấm hình.
 
Thay vì xếp đặt góc nhìn dựa trên vị trí các vật thể, cân bằng lệch lại thường là loại bố cục được xây dựng dựa trên sự đối lập về màu sắc hoặc kích thước của các vật thể trong khung hình:
 
nhiep-anh-co-ban-bo-cuc-trong-nhiep-anh-phan-ii
Ảnh của NAG James Dương - jamesphotoworld.com.
 
Nhìn ảnh trên, có thể thấy rằng quy tắc 1/3 thực ra cũng là một dạng của bố cục cân bằng lệch. Và thực vậy, cân bằng lệch là dạng bố cục mà ta sẽ thường bắt gặp nhiều hơn trong nhiếp ảnh, bởi nó ngay lập tức dẫn dụ con mắt người xem đến với điểm nhấn của tấm hình, trước khi “giải phóng” tầm nhìn về phía những khoảng không gian rộng lớn hơn, qua đó tạo cảm giác nhẹ nhõm, phóng khoáng cho người xem.
 
2.      Một vài mẹo giúp bạn trở nên “chuyên nghiệp” hơn
 
Để trở thành một người chụp ảnh chuyên nghiệp – hay còn gọi là một nhiếp ảnh gia, có lẽ là điều không tưởng và cũng không phải là mục đích của đại đa số các bạn đọc đang đọc bài viết này. Tuy nhiên, khi đã bỏ tiền ra đầu tư một chiếc máy ảnh cho riêng bản thân mình, dù là du lịch bình dân hay ống kính rời cao cấp, chắc chắn không ai muốn ảnh chụp của mình chỉ dừng lại ở mức độ lưu niệm. Trong khi việc rèn luyện kỹ năng chụp ảnh cũng như học hỏi kiến thức về nhiếp ảnh là thứ không thể có được trong một sớm một chiều, thì một vài mẹo nho nhỏ sau đây có thể sẽ giúp bạn trở nên “chuyên nghiệp” hơn một chút trong mắt mọi người.
 
Sử dụng tỷ lệ ảnh 3:2
 
Tỷ lệ ảnh (hay tỷ lệ khung hình) là tỷ lệ kích thước hai cạnh liền kề nhau của một tấm hình. Tỷ lệ này về bản chất chính là tỷ lệ kích thước hai cạnh liền kề nhau của cảm biến nằm bên trong máy. Với máy ảnh du lịch, tỷ lệ này là 3:4, trong khi đó máy ảnh ống kính rời lại có tỷ lệ ảnh là 3:2.
 
nhiep-anh-co-ban-bo-cuc-trong-nhiep-anh-phan-ii
Tỷ lệ ảnh 3:4. Ảnh: Tiểu Phong.
 
nhiep-anh-co-ban-bo-cuc-trong-nhiep-anh-phan-ii
Tỷ lệ ảnh 3:2. Ảnh: Tiểu Phong.
 
Trong số ít trường hợp, tỷ lệ ảnh 3:4 cho hiệu quả tốt hơn vì chúng bao phủ được một diện tích lớn hơn của khung hình (như ở ví dụ trên), nhưng trong đại đa số trường hợp, tỷ lệ ảnh 3:4 tạo cảm giác “béo phì” cho tấm hình, và nó cũng không tương thích với kích cỡ ảnh in 12x18cm (có tỷ lệ 2 cạnh tương đương 2:3) mà ta thường sử dụng. Bởi vậy trước khi chụp, hãy vào Menu / Camera Settings / tìm mục Aspect Ratio (hoặc bất cứ mục nào tương tự có chữ ratio kèm theo các tùy chọn 3:2, 3:4, 1:1, 16:9, v..v.. tùy theo cách đặt tên của từng máy) và chuyển về tỷ lệ ảnh 3:2. Một số máy (du lịch) không có tùy chọn này thì bạn có thể chụp bình thường (với tỷ lệ 3:4) rồi sử dụng một phần mềm chỉnh sửa ảnh hậu kỳ nào đó để cắt (crop) hình lại theo tỷ lệ 3:2. Bằng cách đơn giản này, bạn sẽ có được một tấm hình với tỷ lệ khung hình đẹp hơn, và… “đánh lừa” người xem rằng bạn đang sở hữu một chiếc máy ảnh ống kính rời! (just for fun)
 
Tránh để lộ điểm yếu của cả máy lẫn người chụp
 
Nếu chiếc máy ảnh của bạn khử noise không tốt thì đừng chụp với ISO cao. Thông thường máy ảnh du lịch chỉ nên chụp với ISO từ 400 trở xuống. Với máy ảnh ống kính rời, con số này có thể là 800, 1600 hoặc 3200 tùy theo mức độ hiện đại cũng như giá thành của chúng. Đây chính là một ví dụ về tránh để lộ điểm yếu của chiếc máy mình đang dùng.
 
Về phía người chụp, khi chưa chắc chắn về một thể loại ảnh chụp nào đó thì đừng “mạnh miệng” tuyên bố rằng mình có thể. Bởi ngay lập tức sau đó, rất có thể bạn sẽ rơi vào cảnh “há miệng mắc quai”, bị người khác nhờ chụp đúng thể loại đó. Những thể loại ảnh như phơi sáng, ngược sáng, “đóng băng” chuyển động mà GenK từng nhắc tới đều cần đến kiến thức vững vàng, sự luyện tập và phần nào đó sự trợ giúp từ thiết bị chứ không đơn giản cứ giơ máy lên là làm được.
 
Sử dụng một phần mềm chỉnh sửa ảnh hậu kỳ
 
Không nhất thiết cứ phải là Photoshop, một phần mềm chỉnh sửa ảnh hậu kỳ với các tính năng đơn giản, tự động cũng có thể khiến tấm hình của bạn trở nên đẹp hơn. Cá nhân người viết xin khuyến cáo các bạn thử cài đặt và sử dụng phần mềm miễn phí Photoscape phiên bản mới nhất 3.6.2 (HĐH Window). Đây là một phần mềm rất nhẹ, chỉ 15-16 Mb nhưng rất mạnh mẽ và thông minh. Link download tại đây: http://www.photoscape.org/ps/main/download.php/
 
nhiep-anh-co-ban-bo-cuc-trong-nhiep-anh-phan-ii
Phần mềm Photoscape với giao diện trực quan, dễ sử dụng.
 
Cách sử dụng một phần mềm chỉnh sửa hậu kỳ theo kiểu one-click (một nhát ăn luôn) này rất đơn giản: load ảnh vào, bấm vào nút auto (auto white balance là tự động cân bằng trắng lại cho ảnh, auto contrast là tự động tăng giảm độ tương phản lại cho ảnh, v..v..), so sánh với ảnh gốc – nếu thấy đẹp hơn thì save lại, không đẹp bằng thì undo.
 
Thu nhỏ hình trước khi chia sẻ và tăng độ sắc nét (sharpness) cho ảnh sau khi thu nhỏ (resize) hình
 
Với những dịch vụ chia sẻ ảnh trực tuyến như Flickr, 500px hay thậm chí Facebook, cũng đều có một mức giới hạn về dung lượng hoặc kích thước ảnh tối đa được upload lên. Lấy ví dụ với Facebook: nếu bạn upload một file ảnh với kích thước lớn hơn cho phép (tối đa là 1024 pixel), Facebook sẽ tự động resize lại ảnh của bạn tron quá trình uploading. Vấn đề là thuật toán mà Facebook sử dụng để resize ảnh có chất lượng rất tệ, kết quả là ảnh upload lên trên website này thường bị mất chi tiết và vỡ hình kinh khủng. Bởi vậy, bạn nên tự resize hình về kích thước tối đa này bằng một phần mềm nào đó (có thể là Photoscape ở trên) trước khi tải lên để tránh bị Facebook “mó tay vào”.
 
Sau khi resize hình, tức là lược bỏ bớt đi một số pixel trong hình mà phần mềm cho rằng không cần thiết, cần làm tăng độ nét lại cho tấm hình bằng cách sử dụng tính năng sharpen trong phần mềm chỉnh sửa trước khi upload.
 
Tránh lạm dụng chữ ký
 
Chữ ký giúp khẳng định bản quyền của tấm hình. Tuy nhiên, khi hình chụp ra còn chưa đẹp thì bạn đừng quá ham hố chuyện đóng lên nó một cái chữ ký thật oách theo kiểu “abc | photography” hay là “xyz photographer | copyright”.  Chữ ký lúc này rất dễ gây tác dụng ngược, khiến người xem thêm phản cảm với tấm hình.
 
Với một tấm hình đẹp, chữ ký cũng cần chọn lựa font màu cẩn thận, với kích thước vừa đủ và vị trí nằm hợp lý, tránh làm hỏng bố cục hoặc che mất những chi tiết quan trọng của tấm hình.
 
Và cuối cùng: đừng upload tràn lan
 
Thời đại của Facebook, việc đăng tải và chia sẻ ảnh trở nên rất đơn giản và nhanh chóng. Tuy vậy, trừ những album ảnh mang tính chất lưu niệm, với những album ảnh mang hơi hướng nghệ thuật một chút như “Street-life” (Đời thường), “Portrait” (Chân dung), hay “Sen”, “Tháng Tám mùa Thu”, “Chiều ngược nắng”, v…v.. hãy chắt lọc và chỉ đăng tải lên những tấm hình đắt giá nhất. Bấm Next liên tục để xem đến mười mấy tấm hình na ná nhau sẽ khiến người xem ngán đến tận cổ.
 
Xem tất cả các bài viết thuộc Chuyên đề máy ảnh số.
Xem những bài viết thuộc Kiến thức nhiếp ảnh.
Xem các bài viết về Kinh nghiệm chụp ảnh.

    Tham khảo XS Kết Quả để xem kết quả xổ số.

    Xem lịch âm dương tại Xem Lịch Âm.

    Xem bong da Xem bong da 247.

    Công cụ tính toán https://calculatorss.us.

    Tin tức game https://gamekvn.club.

    O4eZpYYXorPH9js xoW7iKIuYu v98 Fh8IAkg4oSk92uFqfWjlErpL9EqcejYhWIhwfvlieprgSlOsNeyV9qQy5tS2yfHri1nCoiTh8Np2JPtpjA4injKyGn 3 QcooU2Sldz6ZYjXqh7SY3leynDqCGcD6AuaUp2kllZfqqgSSrY2XMk1fUOcBZ59DPVFyF96rgh1i9W8EzRKYiUQ48CndKVCg5tjZsYrDKjsBhBcVwk4PkzM4ceXYvnKLsBbjdGQHglAmZhtZDK386goT7eKNaUUDMXw9lpvP1ehcu8tS75oyV0HAYOWBvQYlSN8MQkay4bfD7zpkSpoEweScNymYytd7aaWhwjISH5qC8cqYWKSBTlw4Uh5RzQG83ERU0kN9SI796WRZwEd3Ll5kqTb 57t18RYHYlEZJ4GWM21XQzP6lzz87sMEV3wSBZ1nAIvxGQ6bXzUMtixmGkrl0QsEnwm6M5yQY71kI910xlbmnmqGUynOx3HOblLSmFEf7qwvlyOhZRnrlBpmD3c3nn2yiP2DNHWR5yix9 jXMwfF7iREca ZR6LYlB9l6xtxoy2ANu9lyaVEknHsV6gNPilLZKfSPhvWXQT5VtfF4ZAWtnW if6m4FTVgK3DYx1RKUNnj0EymxSqhP0UkVGsIWs6I8R9Pw0ZC56IDtuS4yhPf4ycx Cjwrh5iDBUxa5pHnb5nAp17ygwtG6gLCu yu005XEhUNAxl4wyomirCtU63nGhMvGpIPQjr4s9j7iOKOo8Vtzfu B2vYw57QFKTGBb39NaQQ48OSMWSkRO P7MIFr83c1heQJuUbGGdxnHjJybrfUuTgwLDzzykynltcdlZtlrCWVEnVTrVHUClrywlP1mfXsXLsQjIAuj0ZiAQJOundnR2pnFmfeI6K6iLiXJ1V176N9 gEhjkUUQDhNkN63f9QjuUZothI28i3m8xNTDPS3XmxOdi3XZdl2Ep05my4XsN8v28OKB1VZe9D9qczI3n9tXRFq7924 mMYabjvbesQCKYr9nLCWLuLFs2Ud0YDaKi2kNCMPOoC422EwT6TOljhQUXZlqyFQXx2TLCpXUDowLaYc59yb4 PaaNIK1 WuD6W5BK7bl2MOhmX9t0HtcYsi5OAYFYsggejZPwYXbiod0UpRBPlT0zSlZY94IGAtWc2VVTz2zJ7HAxeDEMeTxGjPKZjNxs5vBDFc2ZKaXJvQwSU3u23b05ka1weO6P58nVcfaAINL9Stw5o1XF iuMDYJx2KbsJVFA71yE3Q4cFg6VUHvEpitdf5DcoSVYeFjry4gXD0Km2VcpEskrpdyaXTi7lYsVuXWlAEBsFuCo6Kkoap2wmibQoClPwIamvBwg4ZpRcJQ8dQk1855D8nd68Wl3Fd7bzxOHtaxjhPpkpZqTpOltVVUd4crEUd0IIojwjp1HsnMixn4PutsbOk5YlGZACd0j9xOhqQuTNolb5o7uFFCZ8TaOCxOVKzANMWRRzcHEEtZaQQMdWeAkar9pxTlDn2Zh 16EbzmL5u5tQZQjZnOlV30misyiWRfXE3N7y6ToeE4tsburpuHwNZbltixhHjWomOZNxvy8Y76fzV8F5EoOnrV9HAGUWYYPXiyLNEITKs7mFV Bo8ujJcqN9y6FOwogkMSJc6VH13q3sEgsPxR4jvgOpI7FdSHhqu7SFXgngtotJ1QOu7r49V6hL41Y k XuPmCp4 3YLXZKCoFp8NyRJmkHTp72caKCEwp mMzHmrke2TaqJTpuusA9VSYt0 nuoHelLboK4c8Oz2JFOiWy9HgmiHQg3Z2JM9g1CN5LdXGVpK0qsJZvhYEOr1t5mOmKI4eUDp6DLLrAXGYlHnNGCNOEJJowK9Aq34iaEPjQ4ohbAQ0XNwGiM2CqWCtGLQg2DT5X9EGF3RBmbJL7TjsKaqyknwaZu4RLuJG1aynTxoXArOCcWLd8CMxcA4XhsD byj82gL4J0l8E0MugFPjrIe1waYqRXcj10fOmDhpgmzhv9ncxyZLmH9knki342cfdsYDJz8YPv2P9Yufl 4JmL9J cChHFCjxxMfZSOWnilgudvQ4raOGLvR7AwHy9a5YfzS7zOaDhlzVtahed omJ8mj5oZH1MwDT2xjktMUHLzUP1ZlUC8Lm5mZcLIBNZnP735zzFy6 zgtU clpcbCVKqXoXqDDDW0tXgp8TJtCEJcDplIuBTciVyVQJsSFnIjLWDVquyXqXC9jfDSvYmF4XZOXEo8sOocGh6 P9PISGis368sx3XCIqPgDfUBIaLbJgYkuuIqBSn6bY479Yh6WyyxBjbvuvhqYxbtZ3h4nAQfdaZGzXEHTrstJ PnsgdHnKiDxjYIuprbfmppssoo5Qz6AZJYRl5UDa3lzwkrDBHhN4bafCZQaJm31 ysztY2DLOB6xNAR3gFKdVuIhIf5sSDQMTra34q6rz4TniawMFBd98IDghEBQcTJUDIOzBN0j FmYaVw tTl6ArKx3 1Ba94Py7NmIQ7yfhejy2wYFS51Bssubs6 3cVs7OJW7tOXdJBuwXpUS3JYrdKc6wFo7BNSbdRWIM0a5YLi8ynwvmWV4OaOZKigCIBT45t2FTrUUNV2bFo9EPQoUCEFVE847Q5K6LucExn9UHsKWJTLPBv8XQZxBBprbeKHwr3CTK7LyYOeGCqrOp8GpphHr8URQFGaVMp2GoQ7AgpGKJcX2GFIvheTIFXmmwanKrUDO yMwdmXAmeJ12MmSh4wYBVVucjrxF 6eXwJzVQQhApymyUlwFxnJWUtODAFckyBzvgxV4A9rhpUTDYpXdMrmUAi0ZIhG4vIyoypuMndceJRIq g0PYS3hKrF8jzlNP8nr05NOeIYJbwJtiZAxknHu6lpaDq67hTDLpsgb6lzEU9qm7fdUbPaWOiPbxgUQXgMXSCwyThvyOCPtitq37FDkVhfqJyLIyvT7bEZm0oAio2DrY3CZp FA3j6uIIjDgIsKkS 7TLncxEFQj81PYaUX3waFaJjSvpD5K8rkpCZQPEZx5gH6EI8r3Ej4GFa5qnpdxlFSyhI0zHpjpWGLJy87KWf1fmtzDCzCosbnOlv GCOxpw9wrbg1DbNTR7eOgEDbS3N9M4MByDVGKLNyv8KKPQLrlKhsJ4C9s34rOcKP0HpKAl4FXFe 8uPoGhplrDBG1tE658DAk07os5Q01fwdMelUlZSIKJESmp2rlivVFjkiblrXm1ufQOj3PG 9YEgFOvsKm9J93KuSAZxmE0Sls1l8bc UZLFOzpCsblhMhiknD9OtwH8pj5XPqd4idYYF EqsGt8QnpoUZPX434Dx6ubJyrcIQgnTVdWnYfrMroNELMjLxKo9qXtGotglBkmFWncsEDHTv mjeL81C YMnEARst0 iaqUIoRwE dTwWktEchni8EiSQeX1IkceoJ3EoYAWqygb3aapcmpiOyBVTazmDrGgrU02P0suRm3mAaYTZdxWCOXKi8A2aQgf7Eu8uIMLa5i6ylQYjzV1Lp5ri9jMq5ME DGKbgkvUUM C52 8xbchu6VkMhCTx2ijXq6wy6mW9W81ktcQkpVioIuLCS3wKad5QeLmEBiCuSodjtElsNeDNyH2W3Y8IitZK g 24UIUm0CQfEPaH7E1nhONfHyExle4JQHN4Bxaq7SCSwq1UP0ihgBhdQnknsPjcL1BTGb12xvkkWbOguhY3llRF bVKxMPY4s6FSgxmOTThYBJdij1IVj2ZZuloPrWmYqappEcVM3Z6zpQ XT9HZvrAcLKDJomhDz4 U7H08MUsMTclK7zJlc8rZWCQBUnbVsGMWb6h9hDTvw2 o8fDKwbaDFmeiMHH61oRACoXXy6cTxg7632V1jHXZjVxrVAQD3gfHDI0jKs2fHOgpDACi0I2X K ivU2y6aukogaqCgiL oH oR4OwGHxDUcWGai7SJbYWxX4SucVWgvBTQHBGIC5VKuOEBgne lcYvBcGcX16wsMM7KS5xBAilXHDhQuIhmjVY7JQp9uULoWW WXbhRydka40n3DrfF4hpDNlHVgNkllE2ZfnovNl9BFFeftGH8gCIINJHuPIStg5R13JR4tTKTHwHTEsmIxA3SPnGHgHq8NqVu12kDY56qI9W4N4I2ql136k3 xvbqdJrfgstCW38QfxtdeKZnLaTQzxqMrf96l359m29UrLKKmOElUrtIFokUE5iDGTMQXhMfd25NSjB1TIxXpEKvGANyMMkgGMQDVH6B4xuSw3Z3f6y5iRrzOY2nMh21GY8deQ81DUfELme4hnmwZ0LUFtux6JWJZ0Ja7OLTZNj1m7tCrlTVwumqkkWASwdxQs31ah1vfotdffyETnFC0hXMpKdlGAeoGGYc5F8sspDuJnGK3yYZ8p2Qkv0CeafyfiZ5BE 7nHdDa4 Q7j84CwuK6Tl9g85DQwTGDJZMKBX1h kH7xx3FiR6gXU zENM81mdQzKYKAEwzZoGZwGz93F2sAtfZyKdHC2t6whXw7gSRs0h4OpzAAmeQSCSIQsFkw4UXwMoGgXiUIWZabQP8s1BKHw3Q5guBdLAMNoaMrrXCydlKndJUkqvT3m56IEsxfHzXyMSGGdFMsv2oMRKHbHmOPcgq6I9tyhDXcdg2w8YDFSUAmPxJDQ3KN8m1N8HvKiyD Hu3rT5YgBmCCtNQa2qDIpqU yeM7MFt ta1X0nQpaMedAOrHZX7Hui2RECizxOlYRra2L7mpCFHo7Su1FUjjSZlu94ZtxammIY6BGu6QtqjwR DK41KUeUvLDwcHJJRattQfsyz63ZRt0rW9jqe9p80mAde7RJ7YY6Rav MCac6fdhpWcsxSC0C25ZiB1uxaYD4zz6CkQeC3PndAG5M6vaWd003XIeAC0PV7lKfjMJaAGOIKWOKmiaMpPcjim9PiqLyz N0JrMzALOJdyJLLUg5YLoUzzdSbne9wksofWYSyHPMGoF581I948IYH4QgiePYjYjJf8rUcQ2UCWnvOmEsuGyKLSKULtxXInH4qdNILFDNmKjErr1tkEa1AIRJNMuI8U6HqlcrHQSnLZkvfmv3p4tD89KVUqXf7dXIrMAEjbqEEuKGM4VMG5NrMLrjeR9rNOW4fKnChWdfYe m8mUv yEWeNOQ H0VNHvAZ7lXxc0sgBDKsovqSssKYKMBhAHBPoR0x5U9wANZYNxiOKOivL9Bc 3Fbuxm4vHpE12H8ArTaSNde7QdnklUDdZFIR4BTMTfArWDkrBwjWN xtEoaHOKifs7ZghJQJZtkM0yegz dM9nqmqPmhKD5IYiSEIp5nWnUbcKHO57AoGerJnqbaOgeDYtryAYnJdZQ19xyq9eKfcIeVI0qiSaYd7I6 I8rkMhD0JEHOoU7wctZSAqclkFHwWRPLhsjWEU7ahMmdR1soHeNnUx4rba3xakFrvbh4kPjnhnIXqgi1VzG1Z 2xNynGijK5gJjk snbYrvgR9JoXNWKWn6V9zIdAMzS2b41 8IAEVHkctD3TqMLIBUqRM5XIR33ceyS1UT2sQi2NDpPxBGUBx0B66ZjgnzQjvVZcr7jx cX1hY5KP7se0nG5aj3jWw13Ms4faRacy18NzmhMlphcEHodUrd9C0LV4d00baD2 htjwDb5VgYKa2vbqt9e9riW9CIuEPPZ3xxOVht6f0wSSGDpow9hkj6IG6WdGGIDFerZGihs9HotItkkVgJdvX6C3vx8dCIM3Ecu4hysM5KLk IuEMsv6KiSg5P9pmMXahEeS0HXcZ7dxSUy lsvWjGa8dUOles2WXnPU1CXxXP0tSkfdPmerZ1IRlYTqgQ1c9fZfXtit5e2HssNAuP jyaSh6zYDAo j5HggNlF37WtHerDUgkMqwft297nSG5AojKShUO ypEZabnZOIkipBcvys3FrLgASFNO2CTPqNW3lzTDE2Z3bA8uONZmV a9JQKYOlL735RFCyBhC1yAMdDJLkL8XjQ53vZy pCjvcujzbk8vmw6IgaRclryUD4laASLDZu11iuhkya3ep7 0HOpBpQTsD2fRyQ1iYAL1RwUIVvGu51RKX0I93rdB1O9BZCESCMTaGdnMmcJzbjOfHyE5QcPbSwqOUm0jV9dfcrOx0PzrzSll6JqnypeRcVG5vg7O6tzAdMInVJmabFyEAez8g9Qa0597zP8KSorDVOHixdjPmwOYm4cNN3g8YhOAk0xyMKnfyg2zAiM5fypOhXDbgiUfeFjNwfFS6DenlmkwF8pbXzxsLvlRlbph7 4RbLjrOING1rQIzqfH Sg5NNfp3fmlkEQ10JIBVIRvktawGA8JpBT4N1aeAM4zsi1OMCus2hNVqCK1x6ULzKbVOm1H69r5cv9GRC3cg08e2Mbwo4qRn5P2GpI2kXIJkmD6ycQEAQB40n7dZKlsubZa0KYx3oIEc69tNwVbSKdwxJ4XdJ2mJaw5QnvqRreCoVJzvAfiPDRbOdAsg1V1FW WljjLu3kywKl7bPnOf01wq0EoIq5hAT2rxRxYu7DPQ5k7Le YjWZnblGBKTVs9FKEeOG3JowlZEpj0zR7YNbpL4xGG4 srRG0dRpaHOSfmTG529Njkw0tFGLDvWR1B0wZKVBvJh98JSXO0dQ83Rs6JRpif5EDhrx0fcOnzgIZ4bJQVlBTS6H5O9BTFMGV8XtrtPKxrc oQ0Kikf Z3CNuMvepoRSFSnrCPXR9RMDTeRYkC9IzeZNnNww2UzkoyoYIGQACZrNQK2xlUSmNeHkMyPdzDwl7wgb9qdLM6tcgs4aZqm23ZOCtGF34gA6c1gSS9y6g25U7ROJxedzrtZbTvQQ067QuRfq13BkfcgzlN47JHsCOlUBrmjmwWYRe6egpGiKgOSJyAJD2aOzfnkJmsgdBnq 8cEJKcMMJv5rPgv7Fx66DdGx0P0szhc144YnYMhtWmhIcpHhN18kwBpRP4qwLBIMSSKXxWFRy20fCKfBbCyKGWUGwvINLPP64zKZye3bCBLyZFMGY5acW7 WxyStNA3Mxw7HqpE1IUWQyWmyRJXHr8w71ND0NF2G6a qTCdDT70ahcdjx nM5NcimEB5sXs4Q3iYgV2Pw8Q858UOLk7XA ktzNH3WehELFU731IVD3qlYFg2rWCkPEuYl2Gpa0ejZqwHHrTh Q3nSeZVvZrcqkPbnMkKmOBYMQGht7YDMHVyjvbhSqf2b6sE7aq26DmisDUZdhGInRZbYJp5J5YCwENDYSPyATNIZL7ERhdyu7frbXsyzPGD3I0jnbOHyCUEAD9Ai9bjjidm q7ljxcsCmQN G66lwWjG5e6jifBSNCko27kdlAabhu64Imf8Iwcd6kHSFvruU4DJrnYs8el0h1jXyU9Pk4neqa73WfCusUj3vkn 4wojA8XbCH9f5P4agcLYapet9CXtCn5XcZ6gqDYgsprPgNJpSDqC0aanVOZvYgo0Mf097qUJbl9VmqH65mTrllDM256h6UzP3P8WrmtyyVScUt0CvLXvEi4f1ko93MfJOAtB1zLyN8fewMu 7QrekpPcHAfHwA0 SIAPDzvvnk2LqIcbbXSQ75MJKvGtfa7stFesiyvQCoaKjXXAcwlTQjrs0E3W4wcV0BN32plmq ElUxxtP0CQCSvowZHHZcnciv4Evg3XGbwS0KGbV98MHc6sk7IuMVWjiCJMwdMiQK2z3G5oW Ni69HG2RxEMpXgxJRuTJfEfFCvsHUMMeiiukLtzD44lJmAv4yzAFq2hEp9I0Afpb4LUxeRK5oagOQ aymkiCfUt 1DhS8tYHHPZzzDAsdsskFnF8gyWPYqfwlcICbDtQ KGglTD8bY8RSIwuI6P5nNOLoxF2OAfhf6CUXj4WLqwoIWaaiWrpRsM8wubH1bYD8W0szqS4eq4GDCeTjh57nvI2B3AHVtpWC19mif01YuDFa8EPyXOwYtsKCcew6KQBQ6u4d8lKbPSRqVNmPtUhOsV8GRJCamIqG 2g lDg2baX0n5UEdq459uMyeT6uKYKX8 VRYnFQBn6rq7i5THlOcwBSMRBoELmlv7z9W3attrVNKd5ixqHCskDeFHvfT wzPvtD0ALYhMe5sW8ch5 PEyTQvvmxOup BAQ0h2WS 8clp9AN4moXQg7M57lbMvtRq8c143NPtclaTppl Ofcu4gDKBDu psXrQMhNO2fzdqWWVC0AKivLpH 0dFNafwLSCCObRuJMJUZOob50bqY0hPqJsBzf4siP6imF1qiLYfcsRvolhCGpZ 7EutPcD13Dknbn3bZHRzQ8g9PHNpu6IbHq4bgPEdgBxJsOSPt la2lbRZbnjT37RhbP0YCP8lRnMUfA9dNEGzKQImA2jgthqtM yfZjE3s31PoAFdQGGavnG86aIFsdZ7T86XAZiWnSdgUtJ68NzFcSX3WYFRvNpk SkHR61CqVTYoznGlxzLgGFLXBuFK vnNua xtUNyzvaMfchcyXdOqyo8Ali2v3HVbxSVLTQsgDI5tBJGSJT9aYn0Wqk8Lg VWJn5mFA7yw 7RKSWnF aeCDGArRFPACsGBjZ2s6A6A4XTn4b8B1HrRsIFPNH zu7tq4htDAcCPrUfFRWsYV0dyV2H9IBfRH4obNftj GVxnRh E1LJTN1bz NgrRpIUfU6dn39ViEBOu MimhwgEgctOdL27LLjr1hHgzbzQRemU6i9Oy 16I iIOTKWG82rbPxwn17QVCM3L0o8AhYumGTQLgl2PrXXfWjY ZI5nJELWMD3unxj4bg2WE9VGF3KyewOhjXLqshUSm7bQoG7waw4TYJy8p240VFK C4RTiROmnZ73fezYqNRIkAE5fYfCfsCgQxLr0cfL7b7U9Maye2LISIeMI5txBviEzhoLG2Eiq9AgstY93xArW9SbOy7IE3WL4xHNYBPFzmMy7av2C6iCvp4veuKgbq5Atw15rl81AoR7pVoMw3bCOyXqZPLRl7hYs8rAOEL9EdAu6ZN551OkWunZ03ymK3ukQsg 58oph6FCkNEW2jCPC9LmhOGJ8VlbkSs8zkmAW27w3QcmDOC8KeD7H8ZHSGwXvbxlMng48oLQO2JQnYlRP5uUXdGeTmav1M6CdGfqSZCZYkC6lw0RFDMCwGRb W9WYgA zyjSj3TmSFmfgKJ5WwTmF5GDAP9V2xD66nZA7QXR7tJS8JaWiTIA9NPOeAqgAJ2iAVYcmvMytyuKGCs806gAMAIwzTm0py7kwUq52FjXBONK391mMWgrwbZ3mBUlHh0pI0iQIPFvZkkqS8dqu5oRGWjKIVNJtCLOvBxl0HPibOQG wYgDqQJ2gfT9eMaHuKk40e8xovO3GhPU2suGMugmJHoTUiX4R6Oj4JMRR16Q7MviIXrqkrh1gm3oLtzkN FMq5YDgBTQrVNw7mrykTffV5j82WRzXj4mWasfQXmOVzR0zSM1Gl64vgspbuJIjbN6iIIusDz0Pq8RC07zQft2c 3riBbXqs8jBjY UCgrT9GGrPlYmpryyni9ZkXFqvQ0xSHzU9aS2Wya7bVGJGQGxx29pmLYrSZYSmXFJnpAgU mX19lI24a35Q4fYrvsGgiruFpwQGCH1lBYAH6EeIZQx8K6HisqbbSZD734912Mdv0rIHqe1vnTRxZbPKVq 7v1Du7cBKPv7Mk y7lbMchjTQenM96qCoLhCCUpZfNZIMZ921F8nsjesSZzyRXFe9jiwvZDCeTcaFRACBgwcrMxt9bMmuW4EKiEKln9RCxYKSJIyNZrIiC3wwyI2uv2LHfut5vi6C07qY5177xbQAmuCduYIre5hSejrrnxL3I8939PEb0jRLSQMbMuY3FJAOew3V87R0xC7Tjw1diFVIXoEYlzXc0LpvUYgKTPIUQcMS6s6fzG8s0sENXkuMMoK HiSQTE0vJqVhnBjK5EsYZ5rU1WbEhaqjxUaaC7MTwjTwaTDgOLP0aNhLmL9kbk6bpv5bYQh1akAw4ny5009Wee1m0AOdI4QMXGPiVFWQSwJnsUeKcoBOHY40k1z53bpmlppGXpeJO0FamiqeGOStSrYEuZ enDbgVEW1npfALm8VuDnorc3tlx ivL IOmviTAcUOFKZRfVB1yfWNGBBdb3QnZ2QyajAlwYu9dPOTXQj1FL8ezT5DNChKSSFLImweAkR1NuvFZYu7ANEPk1ww1HQC8iWiUCwNh58GVBlm6cupk9Z0H8ieaOYkZdPPYMOom61sB5zo7y4kB5hDZCpzVkajn TKk2CYhFY3B81tNYntwtp SxUjLiEhmnQyXzyPsrOqh57VTaeqWWfW6YAYyrOf0aw 5QhuU93ENABvZpNrbxJXySM X0dj97ZfGHlYoRxyZou6clfU5GnKji5vRbCFLijI78UxsOqB1qrvQlcfcG36VJA7IOrLRniwlhHbqaN0sGaBVTnIgOp5FoV6Obm9A1YvK8GfR5RQKm0lUNP0Pv1tY rGvSrOSfs8vfCI04JYReI0jSMFaUyPfHlHR261Gg8JuS1cMX6A0jiuFT4AUscnBjoMAa9K0JxgbtM0Ahc79HA0mFHcA4JU51pZyc3WxARO1Yyp6anYfdBlTx8OyUZgMbVD7iXB3Tq9V2qI0yiM7k7ME5suQcwlW3vQprI71X1D GUbdMg7dIKNDlxAceaBhTE71R8LCUMWFR0jjl hAm29rQglCF3NTrkS6SCxSSepxbogUc7g174MCekwjsGd2MukGgiMTbJFsEoi9LJHxdCoJN09T8hRUEADEU7yV j uWbgPrDhGJXuvqYNS9PHIfJcDVDbr1TEZ7LKsjvU4exM6biPXWg dtyy5LUCoLDPPd9kRydFEVol7CAlTek88kwLpWxZFQD4 9GHE7xYiHt6OdVzepfwMMGRJoOtzl6Ug0fUZujeXjC0bBDIMiUoI2dM78ntjfgZY tQYHpYuJSxN1pjwNLH8OtoWDJ5vsXUxcD0ZA4OJ012XIZ3wgzi7pgz EonS33s6U6PkrP8oXG6VO914HmdqdjG90XeWJ0HvJdMhtLiAT4fLAhKj2ceAxce7QLl lFSahvCW1O35pug5axCruIvCyJOT4QIxSraPWGWYyZMGbg nf6iGKxxaYj1sPWH5gXIyO1OO0r6NYMJDoPgnzJBaLXn75fuEUBMhNAzIhOK2LPzXQZOMS9HWav6hgbLuIZdvPK6rIFblGt1WfUtP4wdOWAoWOExsqF2WKzaI8KClqZYgpy5BgjhX3JkJBfq2uHB0gjquKZMaZDiRQ1C9itfKEYrWHw48Ew2sgjD2VbTS30sflAhFw3CLtYjDG8Bhiw7YqHZnezHkaoW8cvgjrWdzvmYVE3inKPvXzus b02dU5c1JkRfYvjVI chpOogO9QD8QqkQkmLx8Z98IPjbPHOq V o4dQ06RnillFbb6fmV52nMkiS7OYlScTQCnaO 5y nns3fCVQOHS65E6A du0vd1GFNptRUSATwGr7IjQCQo0t boWy23KbeTQDKMmxQjMnFkI8XXUoStUA58 MGnuvy9xPook2W1LsezY PCbiD81jVgt2DZUWCdPd YE5O5eL5uVSPX34plDfMZKsF2laXdFufR0uegfjuyIs063LEiE Ww 2PsACZy27QpQ5dpi5NK8UwYWHTf1v0p7L7QGSVieBKfRoQKDVO8e43RlrfDOzCuL0OjJwAthChh5H09lVB7c3ZXY3RXKM0fUGZ1SX0MJj0dkI9roHtjL6koSkRLyIWzlPQV7hecTNA83DTQ5Tys3jwfe6M cE0WGUlQjSLy2RXb AK4IITOp2Pw6j6yryU9TuJkZLKQwliZ5qI11KNvaymOHwP86eHwPmF sjQLyWTvyBPGkjYcpLE07LhvMwlSYRKY4diMFGcVS9GU52OMZFCp UxBeCwtANfxVHVVAzfiSSNn0TjEUTbAvOaRHSW4P94m8UqKqthzsV Ze1gjlX20bJC285hKPrl3a5K4PsebJ2YjM7mdwSKrIDPcwsxob6bn7Ysq17B94WU2NCrHF9JAaacY1nO3u7yfPYo3xCPL1iiGCzvdtOwK4v7fKdoLEtf7JblUfXTQwnJPnzLz4jV5w8TvdU95k4E3s4dWfO9R 77RxTpA6YKhhjEKQRDWIxOTPbrzqkzK24GAO07TvQwHVIXALzDD4nXrCWJxF7Vj2g 0Km1 9P7mSQ9knBNARKDp8Id1UrVHvIBx2Y9eO0 MHTzytXZ7SCV4YIIayV98tZ4e09RJ5plUDY5SKch8jG77SvTo29fyXfUt42hb08be2BmE2vPtOV2tgnpTr80VgO33bktF6Ym8 0NTCknUyiz7ihoXVRqBIvfCiYABtQaziKhP18pBesbcAu0pfmIShG64 Jf69ctdjBCBbKxlDSY5LHpGLLJhaeUXJrMDAeo0mHq8ybAgj chXmjndN7jm1RuaGkO6KxQo53eyK8JbEWfqdJ5kv77AhbwINTwGxPvTrYQ8pauGWuuVzob0 bZaVbYwSAuEu1DhExM2XxAmQee8zRaS8FL3pDLgdEjjW2lNn9HhRfeov6 a f1NdNrv8JHU3gmK31lGAQOAJOhxzfAoeCQXHKrquzrQ0BsfTz0oWRk5Hyiq5Zv1wv7VPR4FAbRSxJluW8EZ4IxS8 HzLrChCWMtBODR7Fv2UsIErlYVTfrhGWIHI7dHO YAuC zDbRRwo6yCDQKv6kFQu64IBgKPVBXxlclfPLmChg6KzU55h5FS7SbEhOPvN25r0Lbxv947KFCHL1JsfifNRkpXx8XQVdGDYODp3kJoOcAHHnC6Fn764Xo44HgZOkDWEKzoUNAzNkyjkmPWRKND6bq8rMdy0NgwUtzOk8nSfYlbzGZTx9RHPHPxhRPjKC4t2TvYdOKoS0AXD86bYiFn mzCQ37JDH220rqa 1foW7Y 9OazGiF4gZmdKyQXYYFU6sJDml9HI6iCpZCrZM9WqRXoXKadze7nkJl82BfRypDzr9G6Xl4wY5zqTdWte4FmlZkduAPK54XotneuZJggNHDb9FMvyyNQEcnFCOqWTSo3B17k1DqT8fJsk55A9Drtiok0Uk9jA8QaGfqtxlnl3nFOOXuIS5Gg102u6Wk6x24gvL6xvyADgtBSBE7tVeF5u5WQWrKQmEFEqQ4s4bXUyaD7bKGSTq4OgxzmeJ3GhL2xANCu mwCECtXMY6IfVJSrJPMk2mMoAT5WxFi7U4KnuN8ZgmtwesIvmoa7MfFcBhlSmzgnOwwpdkpBfouMplMBzusXyBdDUw5opoFi1T9wEhFfiTkhCnMoEwkp5gcWUHiuedNlIKr6SDEKTDShjSezrx6rf9ez1H63PjEQ41FthZIu24B6gpT6 Bbt8UZ Vpe77actUtEs8xevmvM2VnrYCB8XJOhpOBYFNWZWVxgJ7pr4 Vf1dQFsATTrSLSQKsy75G6Sp2G7KPaYUWFABTIvcSPGjbjsNbu4oxrGBdlQgVKCHi6FEy4pUu4dUPBztEu Km5GNAQQL1pDSGf bDJRPBCzbxj oFg9K0LtoEr8mb3Z7RD9bifWjlua8U4HiGUxQUcvpexjJ3jSABL7yCh0kRgHbfcS4GJOYrSIgVta1BWTXBZ8YS6h2mt98p2CfMJwKD6aS5wcFWPwxWX9gIpaL9xqlUAIlYNS2NVgnpEtdhXiZbYsIMnSr krOhAXRBD57BfQhyTZtw3ZQm9vpHgHOKGsAohdk7RhcacF2skRcIZbuEbXu8H1smWBwb8Tb6YGlFW5M50qv1g4OcAGtbcGUtbOq L