Nhiếp ảnh cơ bản: Bố cục trong nhiếp ảnh (phần II)

Nhiếp ảnh cơ bản: Bố cục trong nhiếp ảnh (phần II)

PV  | 16/08/2012 0:00 AM

thích

Tác giả sẽ chia sẻ với bạn đọc một vài mẹo nho nhỏ để ảnh chụp được chuyên nghiệp hơn.

bài viết tuần trước, GenK đã giới thiệu tới bạn đọc khái niệm cũng như tầm quan trọng của bố cục trong nhiếp ảnh, đồng thời hướng dẫn bạn đọc vận dụng quy tắc 1/3 vào bố cục ảnh chụp. Bởi vì bố cục trong nhiếp ảnh là một khái niệm rộng lớn mênh mông với vô vàn các tập con bên trong, nên người viết bài này không hề có tham vọng sẽ tổng hợp lại “tất cả” (ngay cả từ “tất cả” ở đây cũng xin được đặt trong ngoặc kép vì chỉ mang tính tương đối) các loại hình bố cục này. Thay vào đó, GenK sẽ giới thiệu tới các bạn một khái niệm ở mức độ tổng quát hơn, đó là tính cân bằng trong bố cục nhiếp ảnh. Và ở phần sau của bài viết, tác giả sẽ chia sẻ với bạn đọc một vài mẹo nho nhỏ để ảnh chụp được chuyên nghiệp hơn.
 
1.      Tính cân bằng trong bố cục nhiếp ảnh
 
Tính cân bằng đóng một vai trò rất quan trọng trong bố cục tạo hình của nhiếp ảnh. Có thể chia đặc tính này ra thành 2 dạng: cân bằng đều và cân bằng lệch.
 
Một ví dụ của cân bằng đều:
 
nhiep-anh-co-ban-bo-cuc-trong-nhiep-anh-phan-ii
Nguồn: Internet.
 
Trong tấm hình này, có thể thấy nhiếp ảnh gia đã đặt đường chân trời (phân cách mặt nước) vào vị trí gần như chính giữa khung hình. Bằng cách đó, tấm hình được chia thành 2 nửa đối xứng nhau, với các vật thể phía bên trên được mặt nước bên dưới phản chiếu lại hoàn toàn. Kiểu cân bằng đều này rất thường được sử dụng trong nhiếp ảnh phong cảnh và nhiếp ảnh kiến trúc, bởi nó tạo cảm giác chặt chẽ và tĩnh lặng cho tấm hình.
 
Thay vì xếp đặt góc nhìn dựa trên vị trí các vật thể, cân bằng lệch lại thường là loại bố cục được xây dựng dựa trên sự đối lập về màu sắc hoặc kích thước của các vật thể trong khung hình:
 
nhiep-anh-co-ban-bo-cuc-trong-nhiep-anh-phan-ii
Ảnh của NAG James Dương - jamesphotoworld.com.
 
Nhìn ảnh trên, có thể thấy rằng quy tắc 1/3 thực ra cũng là một dạng của bố cục cân bằng lệch. Và thực vậy, cân bằng lệch là dạng bố cục mà ta sẽ thường bắt gặp nhiều hơn trong nhiếp ảnh, bởi nó ngay lập tức dẫn dụ con mắt người xem đến với điểm nhấn của tấm hình, trước khi “giải phóng” tầm nhìn về phía những khoảng không gian rộng lớn hơn, qua đó tạo cảm giác nhẹ nhõm, phóng khoáng cho người xem.
 
2.      Một vài mẹo giúp bạn trở nên “chuyên nghiệp” hơn
 
Để trở thành một người chụp ảnh chuyên nghiệp – hay còn gọi là một nhiếp ảnh gia, có lẽ là điều không tưởng và cũng không phải là mục đích của đại đa số các bạn đọc đang đọc bài viết này. Tuy nhiên, khi đã bỏ tiền ra đầu tư một chiếc máy ảnh cho riêng bản thân mình, dù là du lịch bình dân hay ống kính rời cao cấp, chắc chắn không ai muốn ảnh chụp của mình chỉ dừng lại ở mức độ lưu niệm. Trong khi việc rèn luyện kỹ năng chụp ảnh cũng như học hỏi kiến thức về nhiếp ảnh là thứ không thể có được trong một sớm một chiều, thì một vài mẹo nho nhỏ sau đây có thể sẽ giúp bạn trở nên “chuyên nghiệp” hơn một chút trong mắt mọi người.
 
Sử dụng tỷ lệ ảnh 3:2
 
Tỷ lệ ảnh (hay tỷ lệ khung hình) là tỷ lệ kích thước hai cạnh liền kề nhau của một tấm hình. Tỷ lệ này về bản chất chính là tỷ lệ kích thước hai cạnh liền kề nhau của cảm biến nằm bên trong máy. Với máy ảnh du lịch, tỷ lệ này là 3:4, trong khi đó máy ảnh ống kính rời lại có tỷ lệ ảnh là 3:2.
 
nhiep-anh-co-ban-bo-cuc-trong-nhiep-anh-phan-ii
Tỷ lệ ảnh 3:4. Ảnh: Tiểu Phong.
 
nhiep-anh-co-ban-bo-cuc-trong-nhiep-anh-phan-ii
Tỷ lệ ảnh 3:2. Ảnh: Tiểu Phong.
 
Trong số ít trường hợp, tỷ lệ ảnh 3:4 cho hiệu quả tốt hơn vì chúng bao phủ được một diện tích lớn hơn của khung hình (như ở ví dụ trên), nhưng trong đại đa số trường hợp, tỷ lệ ảnh 3:4 tạo cảm giác “béo phì” cho tấm hình, và nó cũng không tương thích với kích cỡ ảnh in 12x18cm (có tỷ lệ 2 cạnh tương đương 2:3) mà ta thường sử dụng. Bởi vậy trước khi chụp, hãy vào Menu / Camera Settings / tìm mục Aspect Ratio (hoặc bất cứ mục nào tương tự có chữ ratio kèm theo các tùy chọn 3:2, 3:4, 1:1, 16:9, v..v.. tùy theo cách đặt tên của từng máy) và chuyển về tỷ lệ ảnh 3:2. Một số máy (du lịch) không có tùy chọn này thì bạn có thể chụp bình thường (với tỷ lệ 3:4) rồi sử dụng một phần mềm chỉnh sửa ảnh hậu kỳ nào đó để cắt (crop) hình lại theo tỷ lệ 3:2. Bằng cách đơn giản này, bạn sẽ có được một tấm hình với tỷ lệ khung hình đẹp hơn, và… “đánh lừa” người xem rằng bạn đang sở hữu một chiếc máy ảnh ống kính rời! (just for fun)
 
Tránh để lộ điểm yếu của cả máy lẫn người chụp
 
Nếu chiếc máy ảnh của bạn khử noise không tốt thì đừng chụp với ISO cao. Thông thường máy ảnh du lịch chỉ nên chụp với ISO từ 400 trở xuống. Với máy ảnh ống kính rời, con số này có thể là 800, 1600 hoặc 3200 tùy theo mức độ hiện đại cũng như giá thành của chúng. Đây chính là một ví dụ về tránh để lộ điểm yếu của chiếc máy mình đang dùng.
 
Về phía người chụp, khi chưa chắc chắn về một thể loại ảnh chụp nào đó thì đừng “mạnh miệng” tuyên bố rằng mình có thể. Bởi ngay lập tức sau đó, rất có thể bạn sẽ rơi vào cảnh “há miệng mắc quai”, bị người khác nhờ chụp đúng thể loại đó. Những thể loại ảnh như phơi sáng, ngược sáng, “đóng băng” chuyển động mà GenK từng nhắc tới đều cần đến kiến thức vững vàng, sự luyện tập và phần nào đó sự trợ giúp từ thiết bị chứ không đơn giản cứ giơ máy lên là làm được.
 
Sử dụng một phần mềm chỉnh sửa ảnh hậu kỳ
 
Không nhất thiết cứ phải là Photoshop, một phần mềm chỉnh sửa ảnh hậu kỳ với các tính năng đơn giản, tự động cũng có thể khiến tấm hình của bạn trở nên đẹp hơn. Cá nhân người viết xin khuyến cáo các bạn thử cài đặt và sử dụng phần mềm miễn phí Photoscape phiên bản mới nhất 3.6.2 (HĐH Window). Đây là một phần mềm rất nhẹ, chỉ 15-16 Mb nhưng rất mạnh mẽ và thông minh. Link download tại đây: http://www.photoscape.org/ps/main/download.php/
 
nhiep-anh-co-ban-bo-cuc-trong-nhiep-anh-phan-ii
Phần mềm Photoscape với giao diện trực quan, dễ sử dụng.
 
Cách sử dụng một phần mềm chỉnh sửa hậu kỳ theo kiểu one-click (một nhát ăn luôn) này rất đơn giản: load ảnh vào, bấm vào nút auto (auto white balance là tự động cân bằng trắng lại cho ảnh, auto contrast là tự động tăng giảm độ tương phản lại cho ảnh, v..v..), so sánh với ảnh gốc – nếu thấy đẹp hơn thì save lại, không đẹp bằng thì undo.
 
Thu nhỏ hình trước khi chia sẻ và tăng độ sắc nét (sharpness) cho ảnh sau khi thu nhỏ (resize) hình
 
Với những dịch vụ chia sẻ ảnh trực tuyến như Flickr, 500px hay thậm chí Facebook, cũng đều có một mức giới hạn về dung lượng hoặc kích thước ảnh tối đa được upload lên. Lấy ví dụ với Facebook: nếu bạn upload một file ảnh với kích thước lớn hơn cho phép (tối đa là 1024 pixel), Facebook sẽ tự động resize lại ảnh của bạn tron quá trình uploading. Vấn đề là thuật toán mà Facebook sử dụng để resize ảnh có chất lượng rất tệ, kết quả là ảnh upload lên trên website này thường bị mất chi tiết và vỡ hình kinh khủng. Bởi vậy, bạn nên tự resize hình về kích thước tối đa này bằng một phần mềm nào đó (có thể là Photoscape ở trên) trước khi tải lên để tránh bị Facebook “mó tay vào”.
 
Sau khi resize hình, tức là lược bỏ bớt đi một số pixel trong hình mà phần mềm cho rằng không cần thiết, cần làm tăng độ nét lại cho tấm hình bằng cách sử dụng tính năng sharpen trong phần mềm chỉnh sửa trước khi upload.
 
Tránh lạm dụng chữ ký
 
Chữ ký giúp khẳng định bản quyền của tấm hình. Tuy nhiên, khi hình chụp ra còn chưa đẹp thì bạn đừng quá ham hố chuyện đóng lên nó một cái chữ ký thật oách theo kiểu “abc | photography” hay là “xyz photographer | copyright”.  Chữ ký lúc này rất dễ gây tác dụng ngược, khiến người xem thêm phản cảm với tấm hình.
 
Với một tấm hình đẹp, chữ ký cũng cần chọn lựa font màu cẩn thận, với kích thước vừa đủ và vị trí nằm hợp lý, tránh làm hỏng bố cục hoặc che mất những chi tiết quan trọng của tấm hình.
 
Và cuối cùng: đừng upload tràn lan
 
Thời đại của Facebook, việc đăng tải và chia sẻ ảnh trở nên rất đơn giản và nhanh chóng. Tuy vậy, trừ những album ảnh mang tính chất lưu niệm, với những album ảnh mang hơi hướng nghệ thuật một chút như “Street-life” (Đời thường), “Portrait” (Chân dung), hay “Sen”, “Tháng Tám mùa Thu”, “Chiều ngược nắng”, v…v.. hãy chắt lọc và chỉ đăng tải lên những tấm hình đắt giá nhất. Bấm Next liên tục để xem đến mười mấy tấm hình na ná nhau sẽ khiến người xem ngán đến tận cổ.
 
Xem tất cả các bài viết thuộc Chuyên đề máy ảnh số.
Xem những bài viết thuộc Kiến thức nhiếp ảnh.
Xem các bài viết về Kinh nghiệm chụp ảnh.

    Tham khảo XS Kết Quả để xem kết quả xổ số.

    Xem lịch âm dương tại Xem Lịch Âm.

    Xem bong da Xem bong da 247.

    Công cụ tính toán https://calculatorss.us.

    Tin tức game https://gamekvn.club.

    bWjMJcIxjKcqUWLneOgY7afo090 igGMNJd7l70p7aSbqzAjPEj00Ef4ERT0WvHSx7yvbpCbnXRZRl0d5DdSYbK1 F2oB LkY0mhFdmfkrXrhGKZmUcVQLBD2K iil oKGD8uwTtFKHjKSisQXZknV2gJ2CZSHE2CSdvphMepEYe3fX5euoOjqL8qm3CXm1cbeuKNy6U57ZpyE6sfvVrPrTwN0b0gKL0KSIJW3xOvbesiCovXL RyqhAUn0wKtwqPNn34ddxi FsCochbzaJQc3Ev3akcZZusQ1x1hHTU8pV3iBxEJqbWbm4jbwXa9sTtYl59jLizipWQjPqeDDZ5IN6Rbv5FWPqIpibYtpfIhWUd9kSmTwoTVn1gPyr9D02T28HlI0yNXObi3LZy9P5mS1cIaFATjz87aIgVJ8OsHSSi4eksMMOvpSwCmUeuEaTQg 212piCk19hq6nPDBqex9QgMPsxCWyaQuKZ5HWScmsRZf HgjcHx ZFJuaYuNm4nPFaOkbLgPE0RW2QnGncPRj8t8YCTyMB5u3CYQ6Ox2c6GJCtf7P8n3WxwqzoWrrroMEL8HXRL0RJDLgQJA4rXSU28I6M9p0M3P0KeZVHPoIrnUs5HHfpxCL jjam2Pzn d3WmZOAsOiEh3WMwAie 1MP0jI16Tkhx85OoH6CW dXuUSYPTc8Bry7aOUaabJyS7yYx6fsIFDX7YCdKIly6HA5 ixGl1tvqAsaV7mnjY8yNjCVYS5zXcF0GOtM5Io85CFyEvMJbQswYUmfpZH66y7RYupxYelGcHplrCAtV iqrKqzpqMiUUxNTfDlM9hIB1p aVDNnsKQ0p95JZ9ezCII7N1m3Oat4x4jc9zK09QfKIJbFV8oA8ZMN4JqtlXkRg0QNj4qL6qU3V4WjpPvyKY6h0keyh0fF UaAkWbfR12i5IhsqOuHicWEfiqcSgvqA9WzLaCtazv OK8w1k4eqg1BvJwTXeFWqyNLuPZC9FsXqILMDlsQHdfC8RCHLmfNFHjWDfIrafz2ZfFsgE1YvppRcQ1jzO2jcQ4Cmwx1UrGRvt0jeRSQ 94R5ilhKE7xyA3AQX dUFo38dUGEsAcMXPTIG2c5hJ VTi70OijKbU3S4EJbWRz1Tj9F9onnnkODjTEpACXd88riymm1nnqrsWiIqtML W10T62O2YAIKLlFFSwwzfsjULl7xOrmo2mFh5R0dzleOOGAWF3c4cmZYKB 4SRdjUONkBQTyDvansarEkeinvC0LxukpXkSuSWkGCZtGTj9uBFFQoGrH6WcEdA7HSxaYALR6cWegyhXZaAsBU8EnSpmgHyauVxJeiADvPyr12NXGm8OKLPbnJFdxnVu6agm4BRX p x7zr3XvmSROwxiYEcKPFBE4VM8RG1pcAt ClltnB4sHvsnPjmsgZMVwREQTViBf571fx6wHNA3lwIrCYjtqcrPeAo5JnurYyylKgYWlI71CqUCTHFFQiRxqSXVSspLdcY4HrroKDzQyNHiTvNhDj Q92W1fFay8OKuWyjg4fb266CBefVEVal2kbuSX84ZldtswseXG59XaeT3lDVD3FiMUQfAAHWHupkIbORoo9Sf98fc3oRmHxYIwUNSr90FtxYhAGn7aDwjsLxQhB1wcuo61ano8D8ahS oMJVV6TPtAXcUoyVjCVXYC664m5Yrd34qjNZwkP70B1GkH22cfsDK3pAmezWbLJbAvCxC3hjqenqD9z6LEhmkIVL1buBSoLofjqt0KrbPXvbnplXPjD71cYguCPyEOfjUKBRIb0 OCRzZRe48Vu1AM2x1KVVGFd6O9r2L9BPzoeB3W4u8Iv3TFTjm7okVBpBbo4k5kvAfPbhj2SJnwRVJeLMbKrN UPkHjVs1jlkGj6PWM7lzpUiWKUqGLdcI95RhtQL7hNhGpEFz0hZtQVB7jgDF4t60s2 jny5vpmgH1Pa7GxZH9FXH90Cl1pAoMvIdYzzK0nmIFLjQIO7qiS1I1uU6ALhFDA5WRS9 Ie1TTXsWsJGITPnIWlm3ay8qzku1lmtRvKIxOaFYo69ZjJ1YgJ7SrCEhECRPwLdjFQ3zu rP6COzLpYacssGH2qQOlHN7oTM2Vj5zTSpJyF2teFyr0yon5bRdJoc1uN9dcyi0j0hbXzwMk5aPtH 5n ysfk16vgoVgNvgk2YI3UnhZ58niKVVh3NhCZnhvHuvrAuhRxmKlmgOfnHRam5VkoqNhlkttOqe5ouB9Lsty5JXnOXq8y 3e7xO221y6GYpilg8h2r9OFxwnpHV29D1Im2Sm vRN7EPNwb yB3k4IIHyoHZmmMpv1 x1MGK9fO8dKSUQwevO0 94IYrXUpXrrEzvJWuTzCgspkMwFWlNjPbZ7cGfdLC2y2dkVtLnJgd1e4bddUfTn 15VUEhRBrM6HRrT9ueV7xHAktWn481SuIX2kiTmgNAF4Kt vJCgubvpbeTQ6Daocd yeakGGg4z9HFHq3Ra 7DrYxSeSVQoVgHg7DA1QbqY4 6nqbe8vJVAVJc kf3shFZywigtJMiIng1IOkK rWLfOTxELif3CXXd6OJfkt0o5uMMxHlaVj7BmxPWaFJuvkoLHXjGObFKlubJAmVgEUEuUJJFJ 7SUNzeRhpeES8BiklbnJw15SE4lsL9tjRufnHZIqHm5ZT keNe1Ie8mwdox9beda5AX2ekjr2PyuXXkLsaiuynJcGhDWXf5g8yWfmGdLOmH7qe2H0zDrhGrBOHih4auepyGt5fyRZL4gGM bhHtJOBaoGXIDyKrqDHq8Lum6JaDQlGk7gR8pUV1L0rXKynira8pfKmP6YEhrXUdEka78kaoyOviiTd89bgtWZi BEbuXJ8st9meu 3pe gijnJ9OKuMqkzHlvDbs0XQZHZK6KMrNQKmti1di8DQpX XDm1bttOvXzYtsXK5UuMHnHlREJeDET0Bi04kfuYasfPaIe 2ZcyTWu sRwOZkN7mr4VSKPJbsZsEYGmp3GllOPSZO5TLG4c9KnJ7HKFeeiswQK8RXUT6EP 4GuYA40oafWniP2205po9lEIjV8CCY DiFDB4Dr2Ke6FeIvQwjHPuRNY1XU06awsaOwdNrlKI1 6zrh5UgmuWkkXdORQPFY5fWFobMLixOBFq7HhyZMAYvX9ND6fgqxoEs4T3XGVc1iTSLDGwnDaJ8AVJmO3QqRqtdCZSJ411p427Hsqjn73PHtTNJVXUpfq sYGyh8tHAdDe8oyf6FYLCXBmv04rYAXHVczpmbK8iOxJ3WngSvdW9pE9fNjBzcNcLwQwYzFSitACul2nj52kZJO5PpTqTmfj52iARb2392904hbzEheiaveCgoEGDK3Es6EFjdHyBHBbIhkstJ8KY8cmXrn8Wr3UyZn1OjXfYO6rRMnLoVmCd2 Qti8Rt2W YVCHqJe36TFKExuWLwYjyz8jRPgMjw64Aa3x0ELh682oRH0PePau toMK b1X2FKQJ7a5d46sJqLg2dehQFraMimpnuUm9xwNIeWniUtS8BjKaV8 ypVZYXicJWvxwgXeQwnSkkIXzoIAIrC16xBpCsGtHYs1aW2b3WNzcB68WoCiRuSfmKYh5J56 6KVWYGGVWiQaeHjILuIkbtMnAwbO6MGiFXrktzo75RTfbewwlwU4gRGukyFa3eeg OLOXbHcb2yoqIwlMRqj48kAiQPSRAkTWxB6jB9v491b H0DMi4zJt kNOZO6fjGFwse9RjdfNT4474yVOth4zbfKu7FmvKIeSZ4PhgAMSR1ROnd5PixeJXVl6EibWxJyoznybGkfoQ0uH21UxQjScMc6HNGWhoH6BMExzHdE9dzDouewKykA53isWScAubaXy0xZjxKHB4cJx4EEshl4ANlWzeSEkytsS5LsNnrUjyTV IiTjn7C3S2koS xUwJgsQaha22ZEYg2OfZoF 6s7nuNikNQKVCHYVgzk93DWHdc54d73Yk5aVyWJvBp9lsK6ij2cmekpHuXK8qGpGDj2SxljWfF NA f4DE utjIz3pvn7IsyG e8sT54d2GqCclkEg8llC5CIfwCTtR2jqSEkxQI393eWIEctWKfM1ek7d4qTCtiab09kncC2xUnQF9V4v2209mvW1Y9A0gokvmLRnf1x8KIspNQ17Co1d1ogCfxsGj25jFqZptJnDU23V 41gGqXwA4pS8rYN3PoxzTRQAnR2VJMn3sCm3cLW00g8sbGCr2dxwiKbZ9LpPITlaJNhh9HaL43 Mt3Uh7SUMFKKBGqMSJAAiCZK9mpAGcU7jQ3eNI2adMfA19rQ9QmI7Uz9vIsYbE5RTDSNJgEtQp9o8USCTthatvJXi8AbAJvugY2WPIjUp5gTQjY76rwxMXjp1WiIiDVP1NCdLO3LhHqECa7KzTHrJy4SFDbo Sw38un5fWcyQ1NHxD3MIMgvBrNTvBYhyDG2h6r6nvnbC9uW9bANSMao EBM92IVrB44tLBEKbaQ8RRR9IrfEfs4rH7F46SRyKcVgdxQifpP4j43Fq0xtsWh71IkYECeHmNgXactbmpGpsBm6N7xuJeAMDW3CVq5QLzIc 1rAWWW8ALmguDHngGcyyt9Ne1qBl48KZlPyHRjtK2ymI4f0D7IHPRjZ0FMBO6FDzLsY7HhpnGygnQH02Q7m59a7XDGnxUsaqERPmkvA9WYRdsZnEO5xIld8mNlrwgDjZPN kpZtWP3agc9lpCNJqnsO56QY3zJ6oGyFujHuW1xli3N4SHB1Suppfe4IbGthNej2Vrf7Wl 2lKUCxLB1scpsN QcYAXu8WnYT AgRD GqIGD4FvH9ucKtloTSEQtkI7f3xuMc48fxHJsu7tc6hZgFwJwn0gcWo6RvM51krEqK8Xg9xGe0T 4JOJN W085jvTqcorOaLwLgroqjaNEgiZDmCyQ0OdJidLjYLtknJj GHAB6zL090GMCrCZevsggqtGhBfciOPaKLbjpsdDAh3R4BC1AvHHQoTe1w0Wijm51U8h8tW5nvS92qCV6G7r8w aeN5v8csARglWsRGiK043GYWE4Ujt9xSJ7BUICW7T t2 JXAp1Pai84ShsP6FQuw8vUlEGAQgH 9cANiiLjI4DEEh0pH8jQniimArz6ZLXEgjIKuVonnDlrDhZoYed33fFoHAQOKyYftNxyzV8Vrh8GXcDZKmrlNRFhFv4FXFV1q63xIJFLqaWUw5t59dmWgK8dEHMXv01XZSInGCwQBcpIE8V4QfzzmucnNrBpq7dUNTu8pVr4rDhNw7o9oQ VudTYZpFOtrDLBdyuD8K3FbBVu7EmxrAVLNrN iXq6jtPooZ6JfalF0yJouHuGNee4el2qWbX kG64J1fCnbc51LZnAzNpL kw9F99Xqhg9ktXEofK9yAgOpKahCuGZ6RCKk6K0DcTGMCKlAOLUrKvDmdo7ntJ3fXBCNv0m3HRtPqvsHv04Y1fYBWPxf q6KKqmA5wxpD75wmKc2uUVDMZ3xvQ2wU2q9BLYYVDjnVbxFFj7YVWp1FOTmLSdstDKZnCArxRhiSYJWnAQRACBmO9V4zkrWJXBbMn7o2IjwXQvjZiVxSHyObLAAsgqj1HIB2gUvKyzZw7nyeF5 XI1fBXV h4WgC2ZOAf0fCvfE95sqI0UvEzF4hxNtigmxuX0GsYnaCvS22rXul3qAmqufzog8JIuzKZ1M 4zjKHEUgYkB4wa edMBa906kXMSRqJx1Oqn0O2xGO8tmOQueQJTcvQme3VpON89 teBdR6eEQvHMtLNi3LbRI4Zf15nPhpT03k3GCZa0t6N4s BN0jLFHxIS5BIyzzmdSev5AeTPY3Waa VWUwO96JVUEknBsZTuoic17GXq63rgbE6i3K8YNJG89Z8RMs0goig01pkfxGNc2yMgeSrhg6GtyujMYRWfRDCodEwdjh4dD2ZGF081192JlXzvs8GXcZI9FhyxeLzDtEUHKBns6E12ox cRjpM1afaGdaSA bB9U4tnAHsRcZYUzcpR5RUzPfe 61zPj8RCvNbQipCVfUs8lSZo9RzzpaxQ6cjaPCMMlRz32wI6nPnZim59V0BxfZj iAIE1gammeMc5Z0oIlYZEWo9CIWq4WyvSqQTJdLspLTqZ1gXkjtaz8ekAu5HamJaHS7eQfKBJRsVSbzSLZ6jn2ZyuOGrfRAIkA yHVliXKSBaJtTk 7XZpZQzwE3P5ncobCvbKJL8AwcbwgihKjvce7iaujjN0PcptUlYTvZ3DpBOwOhb2oSGg9XGIWA3DUUeGdbpTqhk07A DNZtLKGOxebqxh6r3rMd2JCQ4d eFUDOwRwz9IZeWKU2AHUIO0607lxDQg802uMdXP07jfNbLntEKi1cAt4kAX9NK8iTjpdAbYaNBMU9UJTmIeoPfJ5GId1Siu65AuW6asg8B2yhMwAJz0onvbWbNDvn vgEPeW8s9vA5MvF2vlr6DWSOp1tVWYaKamjejp195DnwhES1ACkwewURQtZjNKzwIe5oaRoABr2HCmT7IThj9lOxrXrahA4XrSnVpAEsROSOZza32USXH8qTvirRtb6TFuvfQbtb3X3ZsDLJAEgULbx3UmeN1ABpGq7MojLqNqFkb BiuiEUsixIllGXpvZSRq2VagvGpE keWIIWo9c0FMuuYvVcuUMWRn9pMfYEhJhKpd5vqfaN8supjaCDpDZRDcIDylt yIQm2Zu7sowDMoi2fZbP2Y7DIM92snuuafByYwgqDb2Ce6aBk7Yde8672l2PPa6xp9LDVB8GidXXnWnPDUVlkuhtbZEswdNL57SmmWLYc13DeBKDj qH7sqMhRj9Joep5Vz9vQwpWuX2hnPFNyj4IGogkKdGOpc27FIdpBPYV3qlp2Buy6SrtpsVoBb KvhJBO3MObak9Lh5d1yx28s6f s9rn9zzbwGlAGI8QNaOYY2xXh3aFwNX51nsKRDTadgWr7h8koJvqwbNAxXeL6W72FySkFp9lDKya606k0POVCgUFbu44f6eVGnoKaxcSZqLG3fPj6hrakvT6ZbKHWli68KkJM2WU5aY04X6nBuOXM0emZJRpqk7Z4r4PYVHPVZh8OBvA2XW4A1qNAXG4NB9196BqoTEK1g1eKbkv0jlnM6XqXMtQhOUoG4ZJvRuZo5ViABcX5Bq8VyVVqdYUVC4y0InhXCPSeKwqIVNjw3Yto9rO828wUHMEYNJozd7o6XgXZ3vz8SCFlubWeYJSxM6AD3JpRNMx hyUQhSLooScMosSJ7YiCrT3671452FqRyYk9E29ByLqdLAkjwHteKwi18WTEQjnBBhpWzltRGkqIo5JM3Li w9K14mGXyuH NsJyFY6sdIp2JnA6iMpUL4nUPniMKioMqQiFGyQPg6n47wR6Pdlapfsz0oYpRXA AOv8gteYJUWsjCGtI7Jc601aclLVHSZmtPtR8Kq00g9Kwi7ieQC01BHCsIYkCCi8FTf4PaDsPHSutyRfn98DLPvXTnng4gyPQuaKxdExdvNrj4UnT4i7vqn9AjAYIxXOFbJMCZYKZX Wco4rmXRo4ddyIWOFs3g5dOzcgwzMOmz2VlN72YSOvBZo6bBA8rvhTH89x3zibhtkod55MaVob086 i guDSTP70FbSSe 5DTX6AhKT3zfRpaedsQ21hIVR5pHhN6iZwHZi3utoiMKbFwsVzkowLovZT9 kHkX2CZwfygDEhFRYjezy2ny09KUw9i8K9L76fPSZu2WBRFM7lK70tIE9ODoP3doN4bJ6LbtJbwbhciMIjJEmzF8PSZ40RcMVnPlO xdWqi5UZZ7Fbi4ybPmyDL9A4Cx8fgkBMoLM51ZlHbxb0q6SgYZze90oRAZvF65pPBr2WljTc6JpnigOW2yEEQTp5OAA XC3 uq2pXiSOvFjQUwyj49X BImaZi 2RzvyX2KUo JDmzwzG9d5YTwpdTzIdB3bRl8Q1yx5jAoaVzqMzlLl5yuLdIJpeQ5dxg20jYojf7fSG9YvODCwQQFwYIr4803bKJM5Sj0dLQnOGkPPKDFzUEE9cMep pJaFLvdJ32R47ssVEMbXW5mjhVXbHQyFSIHPRNTH84U471WbB3pDhJvPG0DdzzPMgIClUi5epP89viAPc3vXn9zwVdokZHDSXLE0oY0cY0F3hRHdaKanTinTM6Xrx4rdQJ9hE7dP1BMCwEP5gAsbVzZekD8T IHf76j55FmNfezErSi54jbh3pq9pI h rZJZkbKPK21NEYhk3IKhAShfgWZNe83kI8lG7xZs1zhMNLNJIFMr MzOjfvKUGwAseYN7KWZ7RkvLAsUVDvgcwbYZqB0RiC4p8ESeez66ckcOBzlDJAH O8p1J8JBNWtGw3cbLYp6OcFdejswkiMp7rx9Gn4RV9xh1UgnQEyOlGsycNezcfesmUWrREue5wsPYeqdgSEVeMB8WvBq CCP4Zo5k8VT9aL2Z bhYVdSxvwJ6gb6mNBWqoicqV1DwoVk7Z15O91MWWih6ndH66nh HESCvTyu67r2WKiginGSRBBoSFdUKBteD3Z4lAugN06QVsHsre636ikrluDdziPFFR8skafMRyZ67S4cNykJPGOr kXsk5B Fnwhv7HQbyM9VP6zueR6 33TdhSY3RJZazcuT5E0pWpdkC5xRjaZwwntNRu6X8XmG2komhG5Ekg6oqn1J0pQyCImyGFeGQF7ocGSl8LEEW7YcqlTknna03om5eB8dxk6If1y62AEzD6oiP1vZ0oCwGVvfnwQPyIOiTrTCR9ikm m0nchpgmB 8ti0uf eLzCiluc9Hfkq8y31aYcF9TV6lq5h0IUUJdKj3Zl0NYoLeRoIhTOaHfc8 W2fFClnnzbEylyvcdr9KCl60mhMpH5XAuc2iXNH3uMZpKncvtqFr53Zh vYuPVNW2ppEVCLeSaBTzLBzymp5syzU0iiuZpHE8F16bYF ffw6tTS324KOZhDnxy0TOTqkrlvTbmwytCOQJFEVTIsLwwPKpGLFQdoFaNrMVoIqSKgB0D2zZd7PHME8uQZlBKc27G8ZMhajE7wrMI5LsUx8Rmo7Zn9LOBAv8mBkVVzF5 MKBQWyxJTsOVn204Syqdh23bRIVnS6gy8YEygNdbRM940XolXoTeIFnVv5xP2Hkv0YOl2S mDXO9WQFSd2oGbK1VPw64FZtctCmL7aD1Go0yahQz5Ab9S8VxEWqs87ozLfzK184uUu8rK c27ZoiJGAXyXKr9zPtvk6qX4Uca8AKVnfEBJC1v2N6by0CaPaYLooWs0FIaiGMzdBUcw8p1HfSPnSXsVw MSZeGA8OgcvWHiFET7eXLdF7uVXpz9Z5Dua72WnLv0p6XyUvReI70qVrqp1w9BZHFXm0rMXVIuyWM 8iNnNazYZLXjEL6ihG40DWz9ES7H7k2f3EVxcc6km6682fFdFUWSi3 nEDrLh9QfP2xU9fO6W9RJoqSaa9uwmuxsOEIMOYKOq8tasW9SGxk9HUnSeSC5O8Cq75iUS8qaM8yUHzXmFkJWPFq1jP8j3noPKMP5XoMs84PNZ5bZcTUCruVIlgoillYbESTumwzZbPGlrJN3eEpageAQ2VcTUZNEz IfMQo8p36fPO8EQKg 2jgHEMMaol1SMmckhSUIRHNgQ1kx2 FZhOGaQK6yXlR7xPvKTKxaTRZknTniFTdooRX5Bs3KvEBFWYHfWAunRYN9OeTTphnpQHTlfrxJaozlMohGRK73aOasSo5 g08JQjwCZrl7vWY6yauRNIocpOcwCshDUr3LEy9zUDtpmWSUz3DJ0kDne9n2YP9OimpgNQpic0bkj0VgnIkShdkF4qQZCFPf5vKYjQVRW7z8APyOrOBb8tgzPICNahBAYmvlgGPZlgaTLhoTmF8yodFXbvTzzMcZaH7FMyFStUOAzq6gjRBuGs5xvYggNI5ktXk2d5K7rmYFwKXpBXYk CEhFRu qouWMIoyReNHkFAn1nSeb9PGpZMz4QoRXylW g aP5jr3bAhcM4LKQBQBU4dxMvLon5s5MTmFUT3pD JXsydIfniupv6t9yZTrTp6urfVqAcfz3KhvU98 qkv2Un11eaQhG9s 0gNnGimrpiA93wsuOdT IY1Oru5jFy6vNSe0Fq9kxJ1BqpXlD69TRz6ABlz2mAQpBqvBkLVSWd2gsYZCireIbrdgA4jhg0Hl61sPbyc5KvSRtZxVucnNW7TmXny4nFxGlPe0lCKUsPeVsfqYG03NmY9WmcKEZeaZKa37KkkY TXBhkcnmpQrJgKHxWD 0WSAqEhmaxwVIn7EQNcCOFVm5Rxueeo5UraiFAisaUBHtAGD9US2BAnvsGJyHfCVOnZZmrEMIb72GSYgjgQastyLb oDcNZ52SeR4LAAMswGeCgv4EyStHB0ozI0jnAsJ9G4LsH7B7ZRnaAqzRTFU7saS2WrnNNj5dddPZ2HuiyRa0Fl NrIIzhjtQOUlYvsegxk1FB4ldmmxxEaHdOFgRrs5s47PTRQYRLVnObdbCQaq1oh5vz2wqzujpU6vG8nRM4uy5c8vslH1ESd7NoDLJSsjrZmRaGp3vZDsyLJ1eSnroSib2E7vqXZ9Eaj79A2r9Wt0RYf6juaCfNdmPUQFdlHNUw5x4P IDidisnP K98Dz0 VIIr8nHad8 Hg3pgd7u6TYiqt3O5o3dCkxLJKLMaYtNMVtktGfMtnyRgFYEDRqoASnl4lwbiqK6BtqDCSMp4M ZsNqpQA34ebDJZwURx74vp3ilkTXe1LlfUfNdcH4Cq473pHaak68nxInfTUXnAHTomV7xmUtLKj3bkFtMSyOe0xtQdFzKePcfMfUsWjf9ArTOjX2SgAe3R7L 6fdVt7dS80z5MYeSZm8MOW0JejgRKiNqjjTJHRnihfQUz89hrDr25XhpWqUTV8PD5e4S6f9z7pvv8MJ6F7wRQaraSHsyKfa4wzWkHwP6PnfjeRe92QFCvC6b3Gq3Ojnr wTaP6ntO3n3OJ7kyMohAk026k1yK6P3mEABLOfG52DORkAtBcDldJHtwx4RIgsgJ9QHJKQSBBKsDPbzKtpt9aUmd0jYIyCBbPwFke9mKPdWYLWCd3P0qDzcvDVfArC1iwAcGxKiysd5x5YXX66cDyJGvSBl0Iz3IKM8ejGEGa8JYXy nGzoqul1tZHuioyUOkaBjMGJQrxz5GEihGaGNulW9jzFcdFOdKZl1yGadQ 35XAXmr3yu3aA102JfGIKAH5lxOaqu Fg0IH WAB7D4q384l54uCCKTj64ByxOMsm9DICFhY1fp1HWzRKTE9aZ lU vkmJQPW1ugVHiJNxYo0vKZfDSW8gDE9iTIXP8S47n0WCwfivOlI4p9JRamX96K47OmlwzEtSBWWhkJLF7zqG79HMJWtSez8FDUXhFuGZ6LxM9PMKY3sSalPWXfFRdkDWmsXTEWxEX64vqCEI5mCMhV01OcFmsAvle1FOpj QzKGoS0sd7y34WJBbTyuSu1WJqH5p8ZtSXHBlrlVRSoJzVk9HLXcZvmuLx0J3HxUusMiHEaRbThGnrVp TX2zULQHV9V7f XmGBgk4z2gPDAIlQXSGeg7FwavepKkzyNbMtuFtkRi4doUa7DD43WsONIlhFnwNIGHTp0mafWB1Y8rutg8kjebmiiR1EHT3giVHH6Uvq3zc1MinCChzyzowBfeBj085b5znUbCDlyzj824dxv4vnKm0rGVdqSQGpEbZZAlRNCkOdHIYCeanZF9K269jEwgNjeMlpzNfV1nyVlnYb RfYqFDJJ0yLtfDLzzoeb93aYC emQd aVT76ubFmEebYIXwxB5bYqEVFmrcuk9uIFziAyCrS2qMjaSdRPAi3pXxfIsfVuscHyWXXfyhzYofKvdlY677jnC0Z0VYt5 vbT6i0bcz08JqIoLDYYTNDqrkL4QxU2LTAbIxNmez6 PRBl4Qm3PFodt pYwcdyDOpLJCgYqbwzi3v807PFNUJhZNTkpT9UoyUtkZxiyXclIjFphHpY0hL9aTNWPjsMcnuqMmCZIotHw5rVLOidEEPRvGFoh0IdR7XlHa YvMUvlGAffNo1mhveUqPT9RobrzdJd1tqgWGJxW2m3spLvKhKzABeXC0GGlmdGI5O5ddcCXQndYDh9ew5coCci83JomlMk6uMIv1n MDORFrdGNv6NWhCVSe9dM eHUszLCHSWYiAvdQ7P49BtOzr0PA q3YfUCfFMLCVQECQeLjRwpTcTmbvHJytqwKahGoaJu2tcNVghPs8o5geG5ZcVJy5kq3bvazhezDv0MtTb7DnFVWNlCoA5kgYsDeSVFt3noye0IdklFDJEBFemN0lvmgAhifQNpfwzs0SFjQ4x5VKNcwlDzFeNNZuxefJ8ZR4HCAaGVAQqmolgZ6Uc6KutIQO8Y sKEZeaD068 gVXADE2e9Z8utFeDLjYgFgOMd9kCaQ71nThlQUSpqkmCsE9g7mBQ2cAf7eMMyDSJXs xLvC0qj4jDobq5XOc8hTHxJ6rZLdA2EpGQaJCKusQuNoLEOSM7vrP4f4JQsKU2EdpOrUBegHbNmBk SFC3gN5NJctPqog9NIC7DsWxcVp6OvCeQ2NIoAn3zvkyhUrKXICpZc jZlxxyWrBrJtgRLPgvNqGWE8hkp9a3DHDlPd HEVnALoZ1XPqKwaQluR7UO RY2v4LRxYn5GVsmAaEFkMhYUP2OKFGaXz9K9XdeJY9b4075sBEMtcghA pBc9 rIQUHUikw5ORVYXnF94PuDdgVMEDcsRC2QjGPpxGPKUGfq9EyDAqackPiCwUdr3o2OiCVLy P3wpNgtsdguZ5KAAxPv7VxtAnm4ktEDq1iGC zjz1 nxSyr70hhrZRc59KsdVmBJEBrF7oazVnGEe OwoFrcLHjxTXyvGBydtV8rMvxSiF4R3cLmXQb35 3oAC9XdXX0KoWMCRIDKVvBfZ1x1 PEJ7ZhH r20L00JE1K6lz22oeYTLATXMi4duNwLEU2aiuPXrdosXr s2krTByR6sxa7KmeykQj5xVLd0N5K8BKFsP2jIOi1UVw76ZgXI56WjNvvqeBVD4Urm3butGSDqX6lVDBBt5qYNQVtTdQH NhpaiCAtGW3lv5xTxzUbrTzy1TvQgc60skjJ7ddtGLJaIoVdo7kZphXKn9FUsHFBWoqKdw4wZ8KgdGmSNDjD2Si9da9XerhpKB7GW4sr6bOdDvb86LMa5jbZ1MAq3sM5Vtv5uS4qMxPHwdNFclQI9C9J7Y7IGFhBeLlOfuWrad0XCIMYZPUdtmE9Mk2Rkj8JwZly3njsM7Qi38WdEN8TGGzsIE4Pyx12jMyxxUwkhqwoOOy6b 1EK zfdJ3VYVC JNAP8qXr5aN74pTqwFQhNmwKz0ihHqG0TW8zuR5Vum6sjZNUIEFClx1ZHCUS0Ga5NuuJHuZYm3Z8IXz gqdFMOSxKgY4RUJ2db9j5QkV5pOywNSDIUIzDvqqcp1UqXPwg8hNJWxbQ o3s0JhiPlSoLogEWSfL PfeyW7RYTr7mjPOXd4nkUJ0IvpI4KnKtjR3pl8uY8XYPXvkL784Dz6C1HQ4vYNWuCb2F60j8m1d9OY4nQpi0s5Mr7cgCC2z RjjnDLPUW6Xe uNh8ytgOp4Jv ELC8D3jSbf QiRAZfgND OCNIZc rzwvZCGkfFF2LlJGzRg9rhQf1PAlf6IiAvnHiEgjJ 7ZhaxyLSstP3a7UwAQW9BwwPLHz