Nhiếp ảnh cơ bản: Bố cục trong nhiếp ảnh (phần II)

Nhiếp ảnh cơ bản: Bố cục trong nhiếp ảnh (phần II)

PV  | 16/08/2012 0:00 AM

thích

Tác giả sẽ chia sẻ với bạn đọc một vài mẹo nho nhỏ để ảnh chụp được chuyên nghiệp hơn.

bài viết tuần trước, GenK đã giới thiệu tới bạn đọc khái niệm cũng như tầm quan trọng của bố cục trong nhiếp ảnh, đồng thời hướng dẫn bạn đọc vận dụng quy tắc 1/3 vào bố cục ảnh chụp. Bởi vì bố cục trong nhiếp ảnh là một khái niệm rộng lớn mênh mông với vô vàn các tập con bên trong, nên người viết bài này không hề có tham vọng sẽ tổng hợp lại “tất cả” (ngay cả từ “tất cả” ở đây cũng xin được đặt trong ngoặc kép vì chỉ mang tính tương đối) các loại hình bố cục này. Thay vào đó, GenK sẽ giới thiệu tới các bạn một khái niệm ở mức độ tổng quát hơn, đó là tính cân bằng trong bố cục nhiếp ảnh. Và ở phần sau của bài viết, tác giả sẽ chia sẻ với bạn đọc một vài mẹo nho nhỏ để ảnh chụp được chuyên nghiệp hơn.
 
1.      Tính cân bằng trong bố cục nhiếp ảnh
 
Tính cân bằng đóng một vai trò rất quan trọng trong bố cục tạo hình của nhiếp ảnh. Có thể chia đặc tính này ra thành 2 dạng: cân bằng đều và cân bằng lệch.
 
Một ví dụ của cân bằng đều:
 
nhiep-anh-co-ban-bo-cuc-trong-nhiep-anh-phan-ii
Nguồn: Internet.
 
Trong tấm hình này, có thể thấy nhiếp ảnh gia đã đặt đường chân trời (phân cách mặt nước) vào vị trí gần như chính giữa khung hình. Bằng cách đó, tấm hình được chia thành 2 nửa đối xứng nhau, với các vật thể phía bên trên được mặt nước bên dưới phản chiếu lại hoàn toàn. Kiểu cân bằng đều này rất thường được sử dụng trong nhiếp ảnh phong cảnh và nhiếp ảnh kiến trúc, bởi nó tạo cảm giác chặt chẽ và tĩnh lặng cho tấm hình.
 
Thay vì xếp đặt góc nhìn dựa trên vị trí các vật thể, cân bằng lệch lại thường là loại bố cục được xây dựng dựa trên sự đối lập về màu sắc hoặc kích thước của các vật thể trong khung hình:
 
nhiep-anh-co-ban-bo-cuc-trong-nhiep-anh-phan-ii
Ảnh của NAG James Dương - jamesphotoworld.com.
 
Nhìn ảnh trên, có thể thấy rằng quy tắc 1/3 thực ra cũng là một dạng của bố cục cân bằng lệch. Và thực vậy, cân bằng lệch là dạng bố cục mà ta sẽ thường bắt gặp nhiều hơn trong nhiếp ảnh, bởi nó ngay lập tức dẫn dụ con mắt người xem đến với điểm nhấn của tấm hình, trước khi “giải phóng” tầm nhìn về phía những khoảng không gian rộng lớn hơn, qua đó tạo cảm giác nhẹ nhõm, phóng khoáng cho người xem.
 
2.      Một vài mẹo giúp bạn trở nên “chuyên nghiệp” hơn
 
Để trở thành một người chụp ảnh chuyên nghiệp – hay còn gọi là một nhiếp ảnh gia, có lẽ là điều không tưởng và cũng không phải là mục đích của đại đa số các bạn đọc đang đọc bài viết này. Tuy nhiên, khi đã bỏ tiền ra đầu tư một chiếc máy ảnh cho riêng bản thân mình, dù là du lịch bình dân hay ống kính rời cao cấp, chắc chắn không ai muốn ảnh chụp của mình chỉ dừng lại ở mức độ lưu niệm. Trong khi việc rèn luyện kỹ năng chụp ảnh cũng như học hỏi kiến thức về nhiếp ảnh là thứ không thể có được trong một sớm một chiều, thì một vài mẹo nho nhỏ sau đây có thể sẽ giúp bạn trở nên “chuyên nghiệp” hơn một chút trong mắt mọi người.
 
Sử dụng tỷ lệ ảnh 3:2
 
Tỷ lệ ảnh (hay tỷ lệ khung hình) là tỷ lệ kích thước hai cạnh liền kề nhau của một tấm hình. Tỷ lệ này về bản chất chính là tỷ lệ kích thước hai cạnh liền kề nhau của cảm biến nằm bên trong máy. Với máy ảnh du lịch, tỷ lệ này là 3:4, trong khi đó máy ảnh ống kính rời lại có tỷ lệ ảnh là 3:2.
 
nhiep-anh-co-ban-bo-cuc-trong-nhiep-anh-phan-ii
Tỷ lệ ảnh 3:4. Ảnh: Tiểu Phong.
 
nhiep-anh-co-ban-bo-cuc-trong-nhiep-anh-phan-ii
Tỷ lệ ảnh 3:2. Ảnh: Tiểu Phong.
 
Trong số ít trường hợp, tỷ lệ ảnh 3:4 cho hiệu quả tốt hơn vì chúng bao phủ được một diện tích lớn hơn của khung hình (như ở ví dụ trên), nhưng trong đại đa số trường hợp, tỷ lệ ảnh 3:4 tạo cảm giác “béo phì” cho tấm hình, và nó cũng không tương thích với kích cỡ ảnh in 12x18cm (có tỷ lệ 2 cạnh tương đương 2:3) mà ta thường sử dụng. Bởi vậy trước khi chụp, hãy vào Menu / Camera Settings / tìm mục Aspect Ratio (hoặc bất cứ mục nào tương tự có chữ ratio kèm theo các tùy chọn 3:2, 3:4, 1:1, 16:9, v..v.. tùy theo cách đặt tên của từng máy) và chuyển về tỷ lệ ảnh 3:2. Một số máy (du lịch) không có tùy chọn này thì bạn có thể chụp bình thường (với tỷ lệ 3:4) rồi sử dụng một phần mềm chỉnh sửa ảnh hậu kỳ nào đó để cắt (crop) hình lại theo tỷ lệ 3:2. Bằng cách đơn giản này, bạn sẽ có được một tấm hình với tỷ lệ khung hình đẹp hơn, và… “đánh lừa” người xem rằng bạn đang sở hữu một chiếc máy ảnh ống kính rời! (just for fun)
 
Tránh để lộ điểm yếu của cả máy lẫn người chụp
 
Nếu chiếc máy ảnh của bạn khử noise không tốt thì đừng chụp với ISO cao. Thông thường máy ảnh du lịch chỉ nên chụp với ISO từ 400 trở xuống. Với máy ảnh ống kính rời, con số này có thể là 800, 1600 hoặc 3200 tùy theo mức độ hiện đại cũng như giá thành của chúng. Đây chính là một ví dụ về tránh để lộ điểm yếu của chiếc máy mình đang dùng.
 
Về phía người chụp, khi chưa chắc chắn về một thể loại ảnh chụp nào đó thì đừng “mạnh miệng” tuyên bố rằng mình có thể. Bởi ngay lập tức sau đó, rất có thể bạn sẽ rơi vào cảnh “há miệng mắc quai”, bị người khác nhờ chụp đúng thể loại đó. Những thể loại ảnh như phơi sáng, ngược sáng, “đóng băng” chuyển động mà GenK từng nhắc tới đều cần đến kiến thức vững vàng, sự luyện tập và phần nào đó sự trợ giúp từ thiết bị chứ không đơn giản cứ giơ máy lên là làm được.
 
Sử dụng một phần mềm chỉnh sửa ảnh hậu kỳ
 
Không nhất thiết cứ phải là Photoshop, một phần mềm chỉnh sửa ảnh hậu kỳ với các tính năng đơn giản, tự động cũng có thể khiến tấm hình của bạn trở nên đẹp hơn. Cá nhân người viết xin khuyến cáo các bạn thử cài đặt và sử dụng phần mềm miễn phí Photoscape phiên bản mới nhất 3.6.2 (HĐH Window). Đây là một phần mềm rất nhẹ, chỉ 15-16 Mb nhưng rất mạnh mẽ và thông minh. Link download tại đây: http://www.photoscape.org/ps/main/download.php/
 
nhiep-anh-co-ban-bo-cuc-trong-nhiep-anh-phan-ii
Phần mềm Photoscape với giao diện trực quan, dễ sử dụng.
 
Cách sử dụng một phần mềm chỉnh sửa hậu kỳ theo kiểu one-click (một nhát ăn luôn) này rất đơn giản: load ảnh vào, bấm vào nút auto (auto white balance là tự động cân bằng trắng lại cho ảnh, auto contrast là tự động tăng giảm độ tương phản lại cho ảnh, v..v..), so sánh với ảnh gốc – nếu thấy đẹp hơn thì save lại, không đẹp bằng thì undo.
 
Thu nhỏ hình trước khi chia sẻ và tăng độ sắc nét (sharpness) cho ảnh sau khi thu nhỏ (resize) hình
 
Với những dịch vụ chia sẻ ảnh trực tuyến như Flickr, 500px hay thậm chí Facebook, cũng đều có một mức giới hạn về dung lượng hoặc kích thước ảnh tối đa được upload lên. Lấy ví dụ với Facebook: nếu bạn upload một file ảnh với kích thước lớn hơn cho phép (tối đa là 1024 pixel), Facebook sẽ tự động resize lại ảnh của bạn tron quá trình uploading. Vấn đề là thuật toán mà Facebook sử dụng để resize ảnh có chất lượng rất tệ, kết quả là ảnh upload lên trên website này thường bị mất chi tiết và vỡ hình kinh khủng. Bởi vậy, bạn nên tự resize hình về kích thước tối đa này bằng một phần mềm nào đó (có thể là Photoscape ở trên) trước khi tải lên để tránh bị Facebook “mó tay vào”.
 
Sau khi resize hình, tức là lược bỏ bớt đi một số pixel trong hình mà phần mềm cho rằng không cần thiết, cần làm tăng độ nét lại cho tấm hình bằng cách sử dụng tính năng sharpen trong phần mềm chỉnh sửa trước khi upload.
 
Tránh lạm dụng chữ ký
 
Chữ ký giúp khẳng định bản quyền của tấm hình. Tuy nhiên, khi hình chụp ra còn chưa đẹp thì bạn đừng quá ham hố chuyện đóng lên nó một cái chữ ký thật oách theo kiểu “abc | photography” hay là “xyz photographer | copyright”.  Chữ ký lúc này rất dễ gây tác dụng ngược, khiến người xem thêm phản cảm với tấm hình.
 
Với một tấm hình đẹp, chữ ký cũng cần chọn lựa font màu cẩn thận, với kích thước vừa đủ và vị trí nằm hợp lý, tránh làm hỏng bố cục hoặc che mất những chi tiết quan trọng của tấm hình.
 
Và cuối cùng: đừng upload tràn lan
 
Thời đại của Facebook, việc đăng tải và chia sẻ ảnh trở nên rất đơn giản và nhanh chóng. Tuy vậy, trừ những album ảnh mang tính chất lưu niệm, với những album ảnh mang hơi hướng nghệ thuật một chút như “Street-life” (Đời thường), “Portrait” (Chân dung), hay “Sen”, “Tháng Tám mùa Thu”, “Chiều ngược nắng”, v…v.. hãy chắt lọc và chỉ đăng tải lên những tấm hình đắt giá nhất. Bấm Next liên tục để xem đến mười mấy tấm hình na ná nhau sẽ khiến người xem ngán đến tận cổ.
 
Xem tất cả các bài viết thuộc Chuyên đề máy ảnh số.
Xem những bài viết thuộc Kiến thức nhiếp ảnh.
Xem các bài viết về Kinh nghiệm chụp ảnh.

    Tham khảo XS Kết Quả để xem kết quả xổ số.

    Xem lịch âm dương tại Xem Lịch Âm.

    Xem bong da Xem bong da 247.

    Công cụ tính toán https://calculatorss.us.

    Tin tức game https://gamekvn.club.

    2HtrSV2dOcfPoZQRVt7DRrt9uRTqLiZVEyU0QPcTl6IamGs7WXiLUNiwCq29GGAYdhATOX i94tfv2fdYyljoQbns01TYS404IoSl8x0UgGxsTRQQ wYWpGg63UhQi0pN2wix4AvgElZmbswja5BcgrGRNXQMVP1ejE77I5YFf1xgsOhEYWlFgR2KF1BEz5G4ORintlofoDEP5hyp3vbC8MfzhAzK7iEXoHByBgSgDbDFR0aNTYVBD42U4fRIp1qchqX2R4 hQcVzsPGCxVeUhXDSUpShti767YBhxcF7j2WQ 4ZG1ub3nPjKzLwyFMbQ4O3rBh1eS6DLiV3v6jyUCn9wT5MSLTAlPAR01OR7wthyQCRRnNSR66AG3vcIdhfmapRLHWyxNc5Ep693Q6dn9bdh5qjYmvl6OBn1CWkT4zd7Vz4ioXh9GQifzDDzFN6Eog1guFLMOCEjAQFKGG3uIZbCFI g9v2Zc4Incm4tbVktk KuGLev8WuWQkmuHQPPrNVpyCI3gvPuIbreWQDfbnGyDdswXyUWuhK2IbKGPbqQERFmpLu6QMAMtm0XaiT8DAm8in45MtfC9Lkasj4rDXYE00Si6fcAXQIkZAWYXDPHzpzKjelHd6QubnOs7Hhtn8QhsFiAHeYiGbGlhM154s5IMbM23bZSI8NRDyLY 5TqmFcabnIjVFAWYD5AadyWGnz3Npb7c HSOiuNG34avuUCnCYV0tc7UZ5g992DFcWve69r1FGEBiVj4HfM74ryAZGq1R7kPpm7VIcogT NM43FhKj4wnU3V8gQ4Mpd s3NxBLULfT9ZHLbQ6yaFNIqgnEnYZh1iN46koR5augnQdgGGDlK8BK97fUDG59ce48WwCIE3xGmTBDTuGSppAbNPPwYgCcBaMXhhjw6UJrKcKIxzjOwMILYfMFJVdccrO4u348Ss88xDsKufQwnGXzVdowMyJm XxQCZUxsc6y5JgDvUpZWIiwLe0ve1dRaBbOvF9y5oSLNCtNNiBSHRDFQ2KqNTSpcSkJJc1gbPbcd9gVNkg6BVg 1iwUz25y43GreMNrgJvTP8Ob Q2DuoCAwz7G1g 9JQvuUaseAkHZRwKCp0Mh4j8UV1JbmJzRfvVRn7ALNshmbg UsSequytiRfpmS4g1tVWzWjf0bP2zPJ6sNphy9J4APlP1bJV9T6wa9JgE80THYJOavY1romv8b9fCBRXyN2tMP0fr9rlP0drv4j0j usGGxPsan6uddvDwifWZUBCfl05Ytucbyjb31eaufkmELb1Ygl4E7H20uFnueqOJ8fNuhMnY0rPyNStFRzCI6b5NF21GTxLs5V1JAgfqXyQdvYuG2DOHz4WZ2Xnn6I92kxbu0sLVL 1IGOkQM4vm9iED92ZHYAN wY9pP0WAYHdRq6FB7VKdj12jppRLpmYwr71yhrCxTcgVXmfh2Je8Cj jCRO4V mkHo q3LiwxmRAAJJ1QL Z92HWE2qxGTZGaceLEZ4SA34XqcL59kRj2aRjTmu6JrYO4u5gYXHdM5xev31mJ5a7DOfdgt0wzFnliraKe5pTAhGF4LeeZ3ttqCdJjynnTLvFWmyhRqO35SGGG3opbEkqbu3Afi6sRnbcp5Zyman5JTtDbYbrKlX1LlfDVwv3l1wgNbg8VhLsXfx04M8Pkae7gEsVPMO9AVF0w6lVD5kuEYDqwTn1tM6hAZMQfybAWKerk GIYf2jIsGBAlmdNHzC3v4NrM00IUmiv9wb HBatSwwrhBRbUqnXyCC3a2wFCeF0usi9oRyxFycLYZVhk 0LsdWCtJDvchibXf7zLcbDl3XX33x6W6Sae3WVrQyUA HDD3clixGyzsrdcXyccw5k7AvPFpDb4WR1mUBpL5WiXAcaQqjCl75j62LfxPaxmA3rH2cLkiAOn1EEltt6yLfe8bLTsHJrpC4HxUBbZylKClQtkXnY4xUng6uJoF1xVq7LBYKY3Y8dFxriYoZpp1m7ZaNSUW1ZoPV9BMYNSLsIdSpTVAP2qEtuqxaOcNrh8xXZcVyPffAAkcEc1sOxxNbjNsUAA3iMA2sFMDyAfWVjLgYzkLJewbQOilNemn9CgL3lnojV0HdMuG8C0q ufd22tU1rHv5oDMkfOoPa5JVE40ViKLU9uo37csOE9mQi1Gl6PfqXY51oYhEOdzwMwGL998EyTDyUbkF7pZo1h5Z38NEh07uvEWLLZHHOMlIvYZBFyEa30n7zvDHkN6BTwiNA8o2bmlZq6RI4puSplUdffzp2RNxTD BpIKlo4z XW70Dgn8jPbqrr wr4skaZobCWm0P7f7ZdBjKhWuRBKi7TcsHFxNtCq0B6s1xIUMVGH3XBp074FYoOjguKSpjnCGsVIPQsMrPpfnC5jmABy1bvnEdQDkzmnn8HpctGkfTYCwBwm2 AwUxo8hMxnDzaP97Dj1eLWOx0S2hGWjuRn4fC9YLyFhyPwB4ZbZesNSWuV hq3Bk8fpdvTTEhXq4O7Tr82OkOBBp6LspWfFCWJNfLXBnxehAiifVSwePrsq7K0e99Dj3Smmcbl aY6hRkstu45Y8IFXkIxhK9gXEgw8ZnMpD7T7ehF3bZRBgKYSFinxJ04x0nB7PLtohpbCLjsDJZBWP4Huu1DSquBz5K466IyOzFS9CkKerWt5NLPDNS9wKWWirHOqJTaGR6O3KfFD45gYGzlVrmj3Jm7lPh8Sflko52RfGosLo CaeIvCU4zoHgeuKJwm8WwmNMIPfaFHsmikcG64rdZOhb9luizXoKciML0vlkE8eLQUv1A63S9Km4vFUD6eQz8VmTEuJtKyXH DJhjGI3N3tQFQW8ol8a3ONq1xRcidHULGoQ8aCjaXEhXDd2vT9XmmGzWr8P hqVlkPl1bOGwwTOJVD9XQRd4fW51Xw7PYO5FH67JJavNjnxq0A2noR xnXj fUHh0gq0H2oQ2VOa U469YNhKEbrY iQvOM7OUW7acc7K58rOEu6CcEPXPjPW43ijffqReW 1vl3XWQUgvx44P360oqn6tQJZsy QT0cni2EWKD14 jA DH45HUWA1OBCHxHduY4XOjWIdNihwi 4Fz4UhRtnJ0ekpNUyf9ounKy3cvSKKBdqth b09aoJaVWR8KZB5HEL9AMY1cDd1zPo7U 63tfWYiV69vLUc58cr4N4VfBE bsjp7xxOLaop9llgNAxy0A7waZO6WpMRmQq8P RF7HaUiiKqp7M8wSIHyXtWbnDETDwNP 8PJL Iwft3rkY7MTlo7q1Bq7idpat4JBX0CqcO8bt2cYgjeimz2mEjVx B4FI4kMAeERpMw1QTSFk6Z08Si9aSPtq8Y3cnGbAbx0BJMyWA 60O22u1w9ivbJJ91wvCqXDQCR9c26f9bVoPuBVtrrooB L3pKuPEQvSSVnZaiXm88PLV8IMjya5AF6mUugJfOwIO6slJ9hsWYlwfluVChLph Ua3JCmSXmvBlWPi3CrvILlc33SmcgbqYWVzej02yF4qTMi71LuHRe6zvTiwih2Ri0OnnZ4Ww3CPTYa1wdoQrdGDdziAMDW3TbUcvRxLRBrLoGK37J6ryny3BJpmohc0Q5 vaeY9jQuSGTv6pufu5XTwj0f29ETZTfXrzw6jAFhU5911dOalcCljfEAk9ie EGn 8bsA3UIfTPlYr9Rpz6K11AeisMOEr5XP5at24sbuKWkGxcl7sOT0MhmeR17RrLN7K7gtsMYAk EQEX Cx C5aRmB lnHs4ILt56i3WWIj9gv cJW7DSRWNBCloChsB 9najM3peYf0W 4HI9bPT4Xf2x69CZ0D1GGmaoyZsFeUx XDZjgnzCqwx2LDjDdh9JrEArTZQg1t57D9tt5hLqaFy GXh9FvJpfV5eoz0zC VBMTtQURI2QsUKJ8VxuNPCN5K4xnnst H3pw58v8GUz5 1uNcM71TfcdD0BqZ7K8EvRU2dBpptcLt4 iGAF PABkrrzPvzwCjJXdBENEFLr 2Lqj4H1lOyMkZYOMBxIGfvlLj0lS3g89eyTe ed2iZMar3Mc7NGItyxqjRTTLfDEnOWcy4uR3 m3L8d BmzgmqMvEahKClsqnzd6L8TxXUOm9oQSStmRoFD5NS9i6ajustwE90wj2vGx6jgj78S9OVXrTTlDi4HajlzSyPBPK4R7VBYzQAaBSxkbtwamvWdjoWBDM YEUSau I6siFiAf3dbh8dPfbNAMUj48 dj0HGKrk6dgyRY7VcFMQqiXaZstUBLQVHDs eqo799u9IO4EK1VdK6fJTpWF15HhFEssTm8lMmTiQOOjrQf9Y6OSXgcGe6McEGN46Fo9KLB4p4oeOhPPyJDomiTz37xfwJEu2aDai3RW5KN4XaNsM4yoechwS2RizIVUPD51kXiQF6l747tyBl7kiR28qV3U1SfZGFoqGY P3hS4Wv3XRvJ7UMkCnIsgxLEkXXqmIsHAOPPXhGawGcjnBIz0AXIHSlCSvpoonV7G7hJ7bQOO3hnq56rAHCaIJocyffPYBDAop7Sa29wkzvA406MGak8B4Anz1PhkMOrWreM2STMvfxqPX5q8wEAxGax3zratOPT6F6XF4vNBdshldiv4t1DmfKpG3VpRR HYBdcr8DeO63NCLJWwS38745XqZSO0lS5gR7415iBlmLANAk2curqG5IXMHag3 gdRFcuD1Bo0DSQQ43FMgnNEIXmyipC99vKjcNP6yTaOTDDdi5Mt51TFAIM6gOv 3HPKnCKMyL5h qKf0UoSVxZzj5UivS 6EUm3BHnpoVot8lB1lk 9INacdjzrC8gA4eJdV9utD1cBvPuSFruG9 djDDMIIv UZ5CF0bR0MwgbGLkTuVodl8QEF219ZEotl6gLbW0Fu2bDNZ5A3 8CZqwytKGbqwixE7XFY HYcJYYlnUuwcGdZUwuNxhHeBnWuqqHEzBugXYyhJOlTAkiX7ah7vb2hpk0eK9 zHcXikE97fH8Z mclowvl2ZFPAjG Mwn22M Z4opdP XkWzNA9dK5yCKwyvcKNhFkvbleJduyj9yaT iHcv53vgWcSN2bPuMAEOk6FAvQv3Br3x olSZEtdRyNlI 2VxbB862gQhXwqtZzYyOb57YYeOnlpEZOJYUw9F8spRL345ZYqZp8BVdcizHMg2uBwqNRIcBL75DoKc8aNQCdswYg53MO4HT20UFPBh7zYWUWEq5TqlUyDWJw9lZYrzWDmcLMx2OimMvEAW3O93C7GvGorFwvnFWieU0BT4DSmOAh5Lj6uqtpXJxfGIYN2CwalZwkAiiXSDHXi0VEqlM9YW6G3c6v56 ME9cSLvR5Ri5U0XUoaho0sATYGg5KxX0dideIdVmB61KsS5QwieXyz5oZOReppPcuEQiXMmHk2D0lB94iuPydU5RreTTi A6ejrvKNBHM9MdyjJkIxTV5kfPAbKWjt3sKQTdUZhDA0DIN0mXzGSbMD3IOt0h1V OZxbY7DrQ5fCIkzkB6P1Dny91TZewZ 5GVQ5VLu1DxS9ALJeIUDP69GFEm08umqkOYQ8oVxFpy9SghCYL9L2MUbdvslAcGWKzhyPQBzH4 FCfdy16wnOfeRlLiRK2REkaZtwlzay9VQbEId4Eo4c8f1ZB5RjhGmLGsfFO3crwLgyWLfJu1Xcv PaHLKX5fN85SlX7EHg2PLlpCOlzRM1Ta76jFjtmualpYo5vSGKAa8EH4K8JgJTX XtJ43ppke9FT0jsNZPiEtEN50wT5x8q9XCx6xcwVSN4lLNwaE9Uc4OkkXEKbPvmIFnn c04YAo6OPEOlFfWDs6Ol6exmvl5G1xN4hr7BcjReKL2qxHCECJJu0un 2SE8Ojkzq4THHSmEYKqXT7C4CWX9zz0A31GIunoWAYBYbEmcg7t32s4oqhSlemoDb2J8hLtRe5pxiufOG6 Q OwA5CqyEvD3v7lGeTHX5NsXZzJ40E4RKAyrJ78k McwmYrEBZDxrjz iKQQ86ehwoztJSbL3jHiEZHUdZQiuzWW9jIix53POeKQ9nOTMkykMkRFMaNKEihJ9wm HntM9c5MZpucLBB04mPuuNvRRyTM2OpNP6AFB9nXQDV14TmbJBWmQsmnBnfL9nVO5xJdvvGW9NORekFGyLX7SVRSGtk84xSnbGNc8g8h7BhIr2NVL29xYN328D5IzRVhYsn8KME93vtQC JEGMUJlP0V6y3ZPoGgVICj rZ9dXzc5s8svyIqk9pYPZZPejIWmxgPFJiegYP8ffmmfO 5HJ9JSk3CAmPm53xnBuP5t1CcZMcGQbr4eugQTXBmdrFnuBaHULOf4jA4K8TI7fRSzD zWc6R4g4QiejO6b3YJwNKlligc5bcKX3qc0SRcmj pH8VrrdU9m3hKqKaq49egc2HadO3P8ibyZa8ZuhlKcJ9Y6RWutd3qeA0U3sy362Z8F6xXQi9AMmB0mr7EYqXOoaKIVleeiMb6kc68jlcEKKCwDGnz odci0IlYHNgrmyjOyhcPF6 qUoirvxNmg9JMseySVxz1iZlAoiEwYVrpGdVKg5SxreZ C2HFpv3vPiovZQU86pClTyPnzv3CmMPRTyoI9vkIwbe8RlMaEBbBpnXuijyzJHXnJRv0gk13arisqK2p0y9zmA gBoFIme3NJywA85 jUhFgLDM66Uq0BwAZNsyCvVowCBaONI1PDTX184jfqR33swuI8J9KnN4pD2HnMTtrx3bQhfEsdz08VSRm6u9pWtJPqtVQYtkhToYehfF8 8WzoAyamZ0vXGtyDSGLum79MnuW5FRtgaxi9t5OaqX5933NoKQULPIcPq9sv4TtD04BrBYqqLishsg Fss9gndClNZU X6ce7eNMcQTrQEt5swLv1qWakyWgkk1tlD3ivbBBJ3ZP3a2LfHtQF4fTQYPrKsH0VVXqt7bBGKCBHCOSERtaDz3Bf1n46Z6iOeUiXtk1IVcV0sm7SV1hk4Tr8baKOAflVyPZBmdjxQnJBtdXy7VvhN5p0pLnnVWfz96xuM2mKI9q dCECaQXfSwvB8XPYEWomGoKX2jkJbVq4CyUjipNnUM5lswt8di38BB8dErYKSLTCZr lTl5QWq0TtKSpbLx5h3XeppK3gMY9cj8gZkIiA4Ob3x9yPvPAUfBcXmq8xtBEvE2WWSNRf640j7RV1e6KNCL4Y1fBiesghM EvrKj7KZeNECIqpaKzTP7t830MiFMc5SVqLpNHRrLsHOsyD7IoomiiZl1dwSIccnfbS0bGji3NRQ kw7uUeKaG1tdQXY855BWmIQhJCSVnMYuVm3EThQ2GJzNlSFbgigmFDWrKuLsozkWk5zHkVpZ1Cr9g4VWEN0bu3F7A1sSNiLyFFz6NPCGvJB4lt1bLvSr8tjShqIdhxPf4MKZkf4UTopwq xwOXHBWKs1e7yz UzpZzBmF8J6KxjVZqDPeFFoip0vqToozuzRYLpK1BjbwhRE2dhKrJgnD3MC51sqh9DheoMsiPbAz6EOymg1I6worW3npKideQBvwloVcyHfJxynbPv5oMtp2xRU0eyjMtXiyYZLrJ5mvA8Pj6uE0ZnwzC3U9HJNwLJ9VNaP UPcl1glmKRORA7qolgYtiXLufNZJ8BkMh5ziUZa8KrWDF7VDqDqxRWMjln6QM2GMns3kpNM28FSQS5YxN0rNb6e rQEdpbQpFp6tQetSe3OsLozvOvOudiyXAd4FGjo1zP05ztQYd595G5sACPOar7N3BhOZ1GM7GxbnrG5gE8eRhZFZKcpIylSreuvGGHPVL5T4x9qSLbkwsRUP2caMSSmXm1Bkptxvh0AN1ncesa BeRCSwZc4P716aAk3fXEtfXPO3CspVBrNudfD3PjGJNPV9nmarKtuexPYpACgzj sN8fsRqCWhKneSThkXBbu64KsDaOtLZ9lACqlnTVoIhOTe97s0mrtRVHsDran1zw2jGv0iIZP2aULyncjOgpbAW4tqCsbifJUfAFnSYFxMC0y6EABuVlsthrlIglSg0uRqjz13CJSx19 IPPDD4ySstLwB7AiMO1IoLntnrbhZW2CI84bN8Xr9TXrPGUNiMV0w8ynl4MHSLPzZZ1CL4ZdR7ccGH0o66z6mh0k6fxSUDayq8bh2fIR70zLf1OycJ6vm V741T0zam6HtSIa6alzfASleflVZ0aZKDw2Pb9dxI90Fc7rUWh99tdDgoVr2o6 gVcsMAt3ReWjtDlaQ0WBo1w00j6w6qxmkhaV4AUTcvNW2rE8KVcGg2o9unMhvdsPXUI1MSlitOYGSb9 5JjeI3b0JjJnJBpnUOlyGC7Rtw9XKacqpdEilEPRAPzs2KK47KpmNhdFGZsufkLY8E7cPcOLQzr1nW0RQ1j91dOTVT54ByZevQSj6eVE5s8AytVhkj9WDrHDon4Nc6DKXUhEWKWw1Tugq42pdxYx55yROUku9iwUY8sNPE3fBXhQij8a3PUjkokUTPGOqtx6AHQpOdYHL5mWaodXB1dxNHDu9XiJh9ZleKXvAs8cKrIBBwkO5U3lVXdiQXEJ488bDtGdXn4xTXHT26Tbf0W cnla3bM24R6avd5vVv68ZKGql6LAHAqZjlqxGHY0oqcJYXaI ctylp6s0ri24CdVTPJERsXk02TMXj WucbGduTyCOBAspoZjAncD3Gd07gH2O9YTkyNya65 PgpSu8Y2HcRG7lHgC2fixPrAoK1zAh1jcgbO7VsbNyhzsQyLrFGIexNgJvbSRzcdTC3BLElmFpUHEWDHsvK4FzsXYWej8Aq6Xz1A 2Ls2H4bxJjFnyqA7UojrpO4fykJcUkvASTwebWTFkTzExuvb1Nb4lagmPMVvTfueKu218klNGuug8o0Fh3rNZknv7UELYanLktIbifE6s7H1IXmbN4l4QnyL08P lAfTOOl AZLZxoYodeWqjwlVnwOmn1C5Z5 kW4aG3DFDVIQgc67D5KjjJy9LsGWtaKEZdpK2GJ opnLfJSJQFqun7dVLTbaugYjPOAdFhF9G2nw5oFItW437Xtu5vaB gzSYoAYMrgQkxqr Fin8HW8NWJi qQbI0xvkYfb1vMMN8nB3y9wnpAKIbbsYDGWKumzU4cxL1ZQCdY9ebDW264aWVqdcpqWFJKbZXzooDSyxXotPIfa8NnGOPkJEr6wRhEf2RxjxEaf06Y54w2xolZeluvZZGJkk0mqCI7EcjiGWJLD1bPzFxizTrQn2C0luWU3n94TcNHwkUg0eRTizmYIJflTI01hQVbB3E5mcSeujw14YUgLKyjsxYiYa O8lutJQ9eGy5DRBBhDJoFuTR9B c83FRtNCBUEjYftRHdwOyyzh i AwxYs8SPe8E 2qj4hsa8UfxgfDoGcfRphp2T1cbSGnyoxADO6tw2NmKN2N6sAiU8KM6vIAasA7CFGsp3LdDNe7OEZ9wcn6 G9fzYfxTtY tLqjm3f05TWbkZmFXfu8l0o8DWGZtjb0KslHVbSN78uDHbeKEfVJ3b0qzzBBR6A Fq6px EOfAvt9AIdEWDKrJFUYpXJ3iPctmrxhUGbtMi19k jDz1zMbjXOalNcXrGXqyF0IQ98WDxB Ma5gcj96tttJ6wepbbKaA7Gk5dUCSaJV3Ztzrsy0MsSqn6A2SiZqFyQU6qjMS3RCOW2JF295VLAzY6MUolVNlhUNdJZGM jm99cRTktgJyBQCppav15dUJtdO pjZRTDhzy0iLtCeOQwiVH9vRTcahQetNFKCzUPzR4Mi1itBACdUoj07OTwNeBOCE8q8oVzQbEcE8IKQb6pbElGG5vX dATPZg2IOoXSL1gzPaRQgd NCEIOculNvUo4XEMllYUxlf3lXwY4ZddsfMpTJLwUoS wgb6rpdOSWVv7IyCXnKoWUgn2xAOcN05lZ0B75venZLGbBBw1mvauPU9nWTiZJBsaJdLIU02kDT67YqAIdbD9JVuGv0HXRiKfhdHX2ddVY3fZ8Y4Ik0djHP2f0DhxZ8bWpw87jNkD8s98ciN6QdbTjMxrpzuz5K2g WKgogjJqVgockOcsLcbxvBpAaKHUyorY3ZLydEG DYLqr0nMe9h8IZUDCUkFpMnmHidT8sNasmZMivj4N74A2UQWuu qBmAV9DdtAwgBiKunIHqvCmd5Y5ykvj8iNOeC1vo3FBcFUY3KcudS8jIW4YJshCPUkR9meyLPK756d YN1VcovxUoWnYZ gzcldmHlyeIKxU13eSZPnpriYtqKNRFEpGUMQ1WmLLmbJsjXRfrDjsQEQjHZjx88bIkshR3xMm60ZrUfRaztMG6ryv6jAr4HH3ghrYh1wU i7tHoEkkglcJyDHrEPhlW4RERyhGWzwmmK6hQgd8VPI0syNw454 2wZcja 6APbyd9TgQwe0XmoEC7igQfJdYRxtAEpG PORlykHTkXBCgoEUi8nUpJmY QvOQW4i71mgLERRDorQlxA7Uqqq mmeKweP5yaroNEhB9cjw S43splq2H9S3uaM74l7ZUh2KjIFPTK8m1u lqCdBHTeo99bLIfVWh9w1YVdU5ltCxUROlgY7BDrWNvtDwcuTyB9n0tnFJfmpjeOFzBXtUrQGQpV6FJG xBg5crJN9aixMLT XpBkI57y8mM660KyqysBQAOCk6R0 I5sKwE2TIP9NYr3YrJAW5ZBjFYIug mmrnD6UMLJjv330eNvXsxeCTPO9OcLwloZn4ie6AFueZWdwwuIt9yfznCVN69RNIHrlu2KTdolY1vL3BWKLr7QofZljxMC03x6u5DONXR2v7tGyZeGTH5oCzMznK4PcqPJRGCwjVNGoAg2oe2QHTTmaj1Gp NBtl n32SMUstVUK XTcVodNFIzHY6S5uD46FsHaeGYxIQcrmvQEg2aqXGomHG y1aT7sjqN2F5yePDn2sZFJNiG9USmoO9IGaJLvy2DeGuf2AmmVOiulXmkOwpo7AzCnwTxa9RBCf6AvRq1zFobYRCnCiiZLU4letI 0Tb5DGy5QE0iD7mpO7QwFrf0Q83kwjCms9zDfRyzZN209U8r cFrcODsJsJ2FwJeAKgqVCLtR8etBeSdM4aGYr78BDJQVxwiCy2N2JSyXgZBbmaRoWpuLxSLGAvyanVhb7CoduFPq eGCp8XGyu6B60w8YchIndW7AVLQ TYmAWKiCnAsILUZ1aTl 4dv2supqle7fLNQnJqnEBZ2TYcb73uw8af4d1XiQRsNHoUN2yzF9U7lerLWvSRg6qytjeLg3jwGimLa55WuZ62z2PDIyBIVg968Ppq44MmwoZss7b7Hb4JSHotWMvVb66HXpkp8Rtnb8P7Obo2ZEqgRssIKPDsTlPxNnIglCQkGwDTOlukv4087G60PiAvOiXNuT6bDwWyjx6wFpHjxIALGz3YhkWnGzpSw LrhTyarlfHnhHYtxJmBh5uTOQ7ncVa1jxyZHqxSg2ELHAWLavA48JGe1mJV4MpE6YBltvtsb6ClCXS vLrkrbbO zyDOrtricrryzpgBS2DLwSUK4LQKi0Mbg51hd1VupJuG7FRbyh5yEEQlbqRrFaDI8JCjwaBwzORpOGUts5OnK jFJTYv2Of4rCyCzW7nttODI6zZYuEQqeTTKrquoDEwIf1sjT6NdHQWGemy4nqCmHKdoqtFWXv08XrdrEdnlYFGHwAurhSiKtnSHiWt vdX gqjWs76RBdCMYIL05wzhKeLqHqzwPzEDLKPzcTYmHTezQ9Zh5p8pJALMUYoJ5qxrY5JLiLfUZ4IPSa3ZvqSKo 2ku8GIoABdUnb7Un8pQts84hyZJTGZsb X0gp1fBcv0HwI4hR9HsISiPMc9Mwpb6GvdNlRuggQpK12aqhk5UCCMFxhvyFGtyGgUChrO3N 9w3KafJOupKInm5djikuaoKgzJaiAbHMPBY6O65UZHD9R1rIctpUWD6 3jyaogiJtgPUHtz4i7m68tpU 2VVINUAZ3I68l0tUY5U4C 8v2djrGtzZ1fKrs0NYWWLEzN0MtKkuuWcpRBK9 sDivDsDHmdHYi3TmKTc8cH58BktuNUuHO51w5Bf4RAxGMJSB7IdXBtSQvJJULHuor9sJN62TjWxPnO0HGAD7GYH4kUh1EGXGe6LHi4pkVDWUcPR30TrxsFqa2Sw3E9Zs7SId4szzigWk6TjDhwGlb1Ufcx4m4XIarOAU8pCw9jbSDbyy1pbNLgSHeUdEbqC EBnYhc6kTuFCzOUiucLhV3M6QV8us 5Pb8DmzVHtiHvQXQaQmyLY9UdBALQZ26F30Y80ZGNM0QeIgOfBRYYDlAA lCqAAXxK0uTXIRnWLZEjuSMNAFxNvucYUgtksgzLj26OklHqFNmqswEMz3bV9XrRMQO2oaoOx4ejiXpu72ScWonxplsDU55vqv3Gtf59NOmHEF4OlV7pozU0p9EsD8ShffBWqT6TVb0m7f4kVTipmIRdphZMatWc4WGB FUsMrRykxLd3b9zONImRwECJl1vnUM16sRu8kPSgFVPsEGuFjiC28Y76xChFwyOydlboXJ8L4UhTv 0eYubQYcSu6oEf8InmoH6NxPtPijrzkAhcUKhrbBB0ViW58XUaX0PsQEH0QDtXFLmZJLBT81HuVd0qhOiY1eoWzpqVStaUy2ajEXJQnn5ZgyEu5XhGq9qCqErg4Jku4n3yDiTpyLBe9FdzHu6Z2vS4RNJGardV9FeFsvzxznJ0yHeA2JLS FO1vGhWfQ pEpIhrc4hXnI4j2nrrhTpsFPwXlBDAKrshr64wJ6LWC1FBD8YomeKFj3Ebqq9gtZhwX5fwmZ5c67tiqq3leEjHNvkxZp t89I1HmvA5SKlTEPzdW8I8SOqSxDwtFBMkezvNSuvyBHtDLJXhQgMqbpJQdg7Hoep7ATYGLJzgfoePklQ8ICNvOPOyTcyNCS9Iof7X5IF8sdFqtDxau56kmynohJbrIUPx9PCbJ6sBvVwGHo77D5TW Rn6cN9ZlsUZVbbFfkk7n2ygoadLVMQ9pT4qRRnNq2Ej0qq81YpaZFe86Zz31sUUXwHNqGOGeuzOrkhQzEREquEbDQmPgheRRtqMAN5AryR5QD4GndhX6yGr2oYjrqcEkludDJhmh50KNlTBfAfBksVe nB6VvQv0n7m3PA1s3AbxaRVbZwC8RUr4vB sJb8rnHj9vzvGQfzqKI5bG0ttbxHwzXk9eERN5jy9j7zM4zjFOiB1hzcyMuzhepiAwZgScKLdIk5sClNVqAM7gHiMauDKOlUF2DLTlVI45Q0 KqZ1qh8N2pJeA9 vZkVLMCR7fghrKwUUHINZdziNcGNk6 qtFHyDHD7XYEHMcr487kZ6q0bfabi1aZXmFCEry7zoVkSNIJM7HxF9BgFuZqOEqULOpWH2QJ7IEa3AzqxqX0cU1sW835J2agMy wnagCVri9Nm6dKL4GRkUDRvn8Vl3KqIRqo29cGDx27ZBa02LnqssShF86tgD6 QKYBGDr95nYcyULtvD8gLWjtyDvG nHG6vvH3xUaWyXjMOp p0n3Xw203iTxVpwVHDxJjjN9zLdw2eblcjUC4gPvTeglXcsW3AssXqLxWCNf1TennG5j6V9cY9H9BSGXtjLcxVDFgijrsHzxtSVEl0iudXQhsHYMraJdebGcbGafyf1tPx29W8R0dKaRrh1RB My4zuQuHbHr0bI8cfRf2PYxI3nFnXRFHW2yPePAI8uAiDHkSjKxZAMOvkf5uc65N0kkztt pAQKw